Κυριακή 27 Μαρτίου 2016

Η Αθήνα και ο Ηρόδοτος, με τα μάτια των ξένων

Η ανάγνωση δύο βιβλίων τον τελευταίο καιρό, με έκανε να ντραπώ για τις πλημμελείς μου γνώσεις όσον αφορά το παρελθόν αυτής της χώρας. Γνώσεις που κατέχουν οι ξένοι συγγραφείς που τα έγραψαν.

Όλοι μαθαίνουμε στο σχολείο ότι ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό αποκαλείται "Πατέρας της Ιστορίας", επειδή μας άφησε το βιβλίο Ιστορίαι, όπου καταγράφει τους Περσικούς Πολέμους, μύθους για σοφούς και βασιλείς, αλλά και μαρτυρίες απλών ανθρώπων. Για να τα συλλέξει όλα αυτά, ταξίδεψε σε όλο τον γνωστό κόσμο. Υπήρξε, δηλαδή, ο πρώτος Περιηγητής που γνωρίζουμε.
Ακολούθησε ο σπουδαίος Θουκυδίδης με τους Πελοποννησιακούς Πολέμους του, ο οποίος είναι πρόγονος των σημερινών ιστορικών, επειδή τεκμηριώνει τις αφηγήσεις του και ερμηνεύει τις αιτίες των γεγονότων.
Από το έργο των σπουδαίων αυτών ανθρώπων ίσως θυμόμαστε την ιστορία του Καμβύση και τον Επιτάφιο του Περικλή. Κατά τα άλλα, αυτοαποκαλούμαστε κληρονόμοι των αρχαίων Ελλήνων.
  • 1956, Βαρσοβία: ένας νεαρός ρεπόρτερ που ονειρεύεται ταξίδια αποστέλλεται στην Ινδία ως ανταποκριτής, γνωρίζοντας ελάχιστα αγγλικά. Η αρχισυντάκτρια της εφημερίδας τού δωρίζει τις Ιστορίες του Ηρόδοτου, "για το δρόμο", όπως του λέει.
Ο νεαρός λέγεται Ρίσαρντ Καπισίνσκι (Ryszard Kapuscinski), και ο ενθουσιώδης περιηγητής της Αρχαιότητας θα τον συντροφέψει για πολλά χρόνια. Θα του εμπνεύσει συμπάθεια για άλλους λαούς και πολιτισμούς, θα τον προτρέψει να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, να αναρωτηθεί για τα ανθρώπινα και, τελικά, να επικοινωνήσει με εκείνο τον Έλληνα, ο οποίος ανακάλυψε άλλους κόσμους και προβληματίστηκε για την ανθρώπινη μοίρα. Μια εποχή που οι συμπατριώτες του ζούσαν στο κέντρο της Μεσογείου και δεν ένιωθαν καμιά υποχρέωση να πάνε οι ίδιοι αλλού, εφόσον όλοι οι υπόλοιποι λαοί έρχονταν στην Ελλάδα.


Το θαυμάσιο βιβλίο του Ρ. Καπισίνσκι δεν έχει καμιά σχέση με την ξερή διδασκαλία που εφαρμόζεται στο σχολείο. Είναι γλαφυρό και διασκεδαστικό. Αν επιθυμείτε να γνωρίσετε τον Ηρόδοτο και ταυτόχρονα να μάθετε πώς ήταν ο μεταπολεμικός κόσμος, διαβάστε το Ταξίδια με τον Ηρόδοτο. Κυκλοφορεί σε έκδοση τσέπης από το Μεταίχμιο, στα 6,65 ευρώ, αλλά μπορείτε να το βρείτε με έκπτωση από 10-30%.
  • Χρόνια ολόκληρα περπατούσα δίπλα στην Αρχαία Αγορά, απολαμβάνοντας τη γαλήνη που αποπνέουν τα απομεινάρια μιας θρυλικής εποχής, καθώς συμβιώνουν με δέντρα και ανθισμένους θάμνους. Ποτέ, όμως, δεν εντρύφησα στην αθηναϊκή δημοκρατία, ούτε τη συνέκρινα με τη σημερινή. 
Αυτός που το έκανε για λογαριασμό μας λέγεται Πέδρο Ολάγια (Pedro Olalla), γεννήθηκε στην Αστούριας της Ισπανίας και ζει εδώ από το 1994, μελετώντας και διδάσκοντας Ιστορία και Φιλοσοφία. Έχει βραβευτεί επανειλημμένα από την Ακαδημία και διάφορα ιδρύματα. Πάνω από όλα, όμως, είναι εξαιρετικός αφηγητής και δάσκαλος.


Είχα πάει στην παρουσίαση του βιβλίου του πέρυσι στο Public και φέτος το διάβασα επιτέλους. Μετά τον ενθουσιασμό, ένιωσα ντροπή για την άγνοιά μου.
Ο Ολάγια στοχάζεται περπατώντας στην Αρχαία Αγορά, στο Θησείο, το Μοναστηράκι, στην Ερμού και την Ακρόπολη, για να καταλήξει στην Πλατεία Συντάγματος, όπου συνδέει τις κινητοποιήσεις των Αθηναίων με την κατάλυση του κοινοβουλευτισμού από τα μνημόνια.
Διότι η αληθινή Δημοκρατία υπήρξε μόνο στην αρχαία Αθήνα, λέει. Όπου όλοι οι πολίτες συμμετείχαν στις αποφάσεις και ο καθένας είχε δικαίωμα ΚΑΙ υποχρέωση να επιχειρηματολογήσει στην Εκκλησία του Δήμου. Όπου ο Σωκράτης αρνήθηκε να δραπετεύσει, επειδή αισθανόταν υποχρεωμένος να υπακούσει στους νόμους της πόλης που επέλεξε ως κατοικία του.
Σε αυτή τη θεϊκή πόλη, όπου ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης κι οι σοφιστές δίδαξαν φιλοσοφία, και οι τέχνες έφτασαν στο απόγειό τους. Επειδή οι Αθηναίοι πίστευαν στο Εμείς. Δεν ανέθεταν την εκπροσώπησή τους σε Εκείνους, όπως κάνουμε σήμερα.
Το βιβλίο λέγεται Η Μετέωρη Ελλάδα, εκδόθηκε από τον Παπαζήση το 2015 με τιμή 9,5 ευρώ, αλλά στα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία θα το βρείτε με 7.

Συνέντευξη με τον συγγραφέα εδώ: http://www.efsyn.gr/arthro/i-dimokratia-einai-meteori-0

5 σχόλια:

BUTTERFLY είπε...

Εξαιρετικες προτασεις! Θα τις αναζητησω. Καλημερα!

BUTTERFLY είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Mia Petra είπε...

Μεγάλη τιμή για μας να ζουν εδώ τη χώρα μας και να μας..μαθαίνουν ιστορία κάποιοι φιλέλληνες.. Ευτυχώς από κάθε άποψη! Καλή σου εβδομάδα Λωτοφάγε :)

Λωτοφάγος είπε...

@ Αξίζουν πραγματικά, Butterfly.
Τώρα που το θυμήθηκα: ο μπλογκερ καθυστερεί να αναρτήσει ένα σχόλιο. Λίγο σαν τον ελληνικό λαό. Μην ανησυχείς, όμως. Τελικά το δημοσιεύει. :))

Λωτοφάγος είπε...

@ Αυτό ακριβώς με εντυπωσιάζει. Πέτρα. Πώς είναι δυνατόν τόσοι ντόπιοι φιλόλογοι και ιστορικοί να μην σκέφτηκαν κάτι τόσο απλό!
Καλή εβδομάδα.