Δευτέρα 8 Απριλίου 2013

Δημοσιογράφοι και όχι δημοσιοκάφροι

Ο Δημοσιογράφος είναι ο άνθρωπος που γράφει δημοσίως για δημόσια θέματα, που δημοσιοποιεί την αλήθεια.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, απόλυτα αντικειμενική αλήθεια δεν υπάρχει. Το ίδιο γεγονός περιγράφεται διαφορετικά από δύο ανθρώπους, διότι σε κάθε περιγραφή παρεισφρέει υποσυνείδητα η προσωπικότητα του αφηγητή: τα βιώματά του, τα συναισθήματα ένιωσε, οι πολιτικές του πεποιθήσεις.
Αντίθετα, ο δημοσιογράφος επεμβαίνει όσο το δυνατόν λιγότερο στην είδηση, χωρίς όμως να αποστασιοποιείται.

Αν δεν υπήρχαν οι δημοσιογράφοι -συμπεριλαμβάνω και τους φωτορεπόρτερ- δεν θα γνωρίζαμε τους βρόμικους πολέμους και το δράμα των απλών ανθρώπων όπου γης. Η φωτογραφία του κοριτσιού που τρέχει να σωθεί από το καιόμενο χωριό της έγινε η καταγγελία του πολέμου στο Βιετνάμ και ξύπνησε κοιμισμένες συνειδήσεις.



Στην Ελλάδα των μνημονίων, οι φωτογραφίες από τη βία και την ασυδοσία των ΜΑΤ και των χρυσάβγουλων κυκλοφορούν στο διαδίκτυο σε κλάσμα δευτερολέπτων, ως αδιάψευστοι μάρτυρες. Τώρα πια οι πολίτες γίνονται φωτορεπόρτερ, βοηθώντας τους δημοσιογράφους.

 
Αυτός είναι ο λόγος που η εξουσία μισεί τους δημοσιογράφους. Τους χτυπά (Λώλος και Κυπραίος), προσπαθεί να τους παροπλίσει ή να τους προσεταιριστεί (αμερικανοί δημοσιογράφοι στο Ιράκ), ακόμα και να τους δολοφονήσει εν ψυχρώ (ΗΠΑ, Ρωσία).

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, πολλά ελληνόπουλα ονειρεύονταν να γίνουν δημοσιογράφοι της τηλεόρασης. Το σλόγκαν "Δεν το έδειξε η τηλεόραση; Δεν υπάρχει" τότε εμπεδώθηκε, όπως και η φράση "θα καλέσω τα κανάλια".
Σιγά σιγά, κυρίως από το 2009 και μετά, ο ρόλος των τηλεαστέρων στην κυβερνητική προπαγάνδα και την κατασυκοφάντηση των εξοργισμενων πολιτών ξεσκεπάστηκε. Η απόλυση από τα ΜΜΕ αξιόλογων δημοσιογράφων οδήγησε στην απαξίωση των καναλιών (ιδιωτικών και κρατικών) και στην πτώση της δημοφιλίας τους.

Ο Άρης Χατζηστεφάνου (Infowar) και οι Ελληνοφρένεια, για παράδειγμα, απολύθηκαν από τον Σκάι όταν αρνήθηκαν να συνυπογράψουν "εθελοντικές" περικοπές. Αυτό, φυσικά, γύρισε μπούμερανγκ, και ο σταθμός έχασε γρήγορα την πρώτη θέση ανάμεσα στα ενημερωτικά ραδιόφωνα. Τώρα βρίσκεται στην τρίτη.

Στα χρόνια που μεσολάβησαν, ο Χατζηστεφάνου και οι συνεργάτες του γύρισαν δύο πολύ καλά ντοκιμαντέρ, με παραγωγούς τους πολίτες, και τα διέθεσαν δωρεάν στο διαδίκτυο. Το Infowar βρίσκει κάθε Σάββατο στέγη στην Εφημερίδα των Συντακτών, η οποία δίνει το ντοκιμαντέρ Catastroiκa το επόμενο Σάββατο 13 Απριλίου, με υπότιτλους σε αρκετές γλώσσες. Μπορείτε, δηλαδή, να στείλετε το DVD και σε φίλους σας στο εξωτερικό.

(Μου αρέσουν πολύ τα διαφημιστικά σλόγκαν της εφημερίδας: "Δεν έχουμε λεφτά, γι' αυτό και δεν χρωστάμε σε κανέναν" και "Δεν συμμετέχουμε σε μαγειρέματα. Δίνουμε τροφή για σκέψη")

Από το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, το Infowar ακούγεται πλέον στο ανανεωμένο πρόγραμμα (με σύνθημα "Το ραδιόφωνο που ακούει") του σταθμού "Στο Κόκκινο 105,5", από τη 1.00 έως τις 2.00 μμ. Έτσι χθες, στη μνήμη του Δημήτρη Χριστούλα που αυτοκτόνησε στο Σύνταγμα πριν από έναν χρόνο καταγγέλλοντας με την πράξη του τα μνημόνια, ο Χατζηστεφάνου μάς θύμισε την περίπτωση του φωτογράφου Kevin Carter.



Σε μια από τις πολλές αποστολές του, ο Κάρτερ βρέθηκε στο Σουδάν, που λιμοκτονούσε λόγω ενός ακόμα εμφύλιου πολέμου, και τράβηξε την περίφημη φωτογραφία του υποσιτισμένου κοριτσιού και του γύπα που καραδοκούσε.

 

Η δημοσίευσή της ξεσήκωσε την οργή των, πάντα "ευαίσθητων" δυτικών, οι οποίοι τηλεφωνούσαν στην εφημερίδα ρωτώντας για την τύχη του κοριτσιού και κατηγορώντας τον φωτογράφο ότι πήρε το βραβείο Πούλιτζερ εκμεταλλευόμενος τη φρίκη!
Ο Κάρτερ εξήγησε την ενέργειά του ως προσπάθεια να αφυπνίσει τον κόσμο, αλλά δεν κατάφερε να απαλλαγεί από τους εφιάλτες του και τελικά αυτοκτόνησε.
Για μια ακόμα φορά, οι δυτικοί είδαν το δέντρο, αλλά όχι το δάσος: ο φωτογράφος που τους έδειξε το δράμα της Αφρικής ήταν στα μάτια τους πιο ένοχος από τους εκατοντάδες πολέμους που μαίνονται σε όλο τον πλανήτη, ως αποτέλεσμα του αδηφάγου Ιμπεριαλισμού. Μόνο που ο Κάρτερ είχε όνομα, ενώ η δράκα των ελεεινών δυναστών μας δεν έχει.

Υ.Γ. Μόλις άκουσα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε επιτέλους να μην ξαναστείλει εκπροσώπους του στην εκπομπή Ανατροπή του Πρετεντέρη!

3 σχόλια:

Διαχειριστής είπε...

Μια φορά που διάβασα την εφημερίδα των Συντακτών είχε άρθρο του Σημίτη! Δεν ξέρω τι στο καλό ήταν αυτό, αλλά δεν μου άρεσε. Του Σημίτη;;;

Ένα άλλο που σκέφτομαι εδώ και καιρό, και με αφορμή τα όσα λες για τη φωτογραφία με το παιδί και το γύπα. Πολλές φορές οι φωτογράφοι ή φωτορεπόρτερς κάνουν "τέχνη" με θέματα που κατά τη γνώμη μου είναι ιεροσυλία. Σαν να μην τους νοιάζει πραγματικά, παρά η επιτυχία. Οι ίδιες οι φωτογραφίες τους σαν να ωραιοποιούν μια τραγωδία. Αυτό δεν αφορά τις συγκεκριμένες φωτογραφίες που βάζεις εδώ, αλλά πολλές φωτογραφίες που προβάλλει ο εναλλακτικός κυρίως τύπος, ο "προοδευτικός"! Ακόμα και στο επίπεδο του λόγου συμβαίνει αυτό, δηλαδή σαν να είναι πάνω απ' όλα η αισθητική, σαν οι τραγωδίες να χρησιμεύουν για να κάνουμε τέχνη.

Διαχειριστής είπε...

Αλλά λάθος λέω, όχι τόσο ο εναλλακτικός τύπος, αλλά κυρίως έντυπα τύπου Καθημερινή! "Κουλτουριάρικα" που λέγαμε παλιά!

Λωτοφάγος είπε...

Η Εφημερίδα των Συντακτών ανήκει στους συντάκτες της. Ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ ούτε σε άλλο κόμμα.
Ως εκ τούτου, δημοσιεύει συχνά άρθρα βουλευτών και της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης.
Στο σημερινό φύλλο υπάρχει άρθρο του Τσίπρα.
Προσωπικά δεν διάβασα του Σημίτη, αλλά δεν βρίσκω κάτι κάκό στη δημοσίευσή του. Κατ' όνομα ζούμε σε δημοκρατία.

Πράγματι, η Καθημερινή ειδικεύεται σε τέτοιες φωτογραφίες. Είναι μια ανατριχιαστική τέχνη, αλλά είναι τέχνη. Από εκεί και πέρα, τίθεται η ερώτηση αν η τέχνη της φωτογραφίας είναι σκόπιμο να εξωραΐζει καταστάσεις φρίκης. Σηκώνει πολλή συζήτηση το θέμα.
Δεν έχω απάντηση.