Το μοναστήρι και η λίμνη

Τα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου δεν είναι τόσο διάσημα όσο εκείνα του Κεντρικού, και γι' αυτό όχι τόσο ευνοημένα: οι δρόμοι δεν συντηρούνται τακτικά, οι χωματόδρομοι αποθαρρύνουν τον επισκέπτη, οι ξενώνες σπανίζουν. Στον υπομονετικό ταξιδιώτη, όμως, ξεδιπλώνουν πρόθυμα τις ομορφιές τους.

Βγαίνοντας από τα Γιάννενα στην Εθνική για Αθήνα, στρίβουμε αριστερά για την καινούρια σήραγγα, που κάποια στιγμή θα ενωθεί με τη γέφυρα του Μετσόβου, η οποία όμως εξελίσσεται σε γεφύρι της Άρτας, λόγω συνεχών "πτωχεύσεων" των κατασκευαστικών εταιρειών.

Δεν έχει παραδοθεί επίσημα, συνεπώς γλιτώνουμε προς το παρόν τα διόδια! Μέχρι πρότινος, για να φτάσει κανείς στη γέφυρα της Μπαλντούμας και να συνεχίσει για Μέτσοβο, έπρεπε να ανέβει το Μιτσικέλι -το βουνό που καθρεφτίζεται στη Λίμνη της κυρα Φροσύνης- και να το κατέβει με συνεχείς και επικίνδυνες στροφές.

Βγαίνοντας από τη σήραγγα, και λίγο πριν φτάσουμε στη γέφυρα, στρίβουμε αριστερά προς Βοβούσα. Σε απόσταση 44 χλμ από τα Γιάννενα βρίσκεται το χωριό Γρεβενίτι, αλλά ο προορισμός μας είναι άλλος. Ακολουθώντας τις πινακίδες και τον χωματόδρομο των 5 χλμ, φτάνουμε στον περίβολο της Μονής Βουτσά, που πήρε το όνομά της από το διπλανό χωριό Βοτσά ή Μπότσα.

Η Μονή ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ' τον Πωγωνάτο, το 672 μ.Χ. Τον 15ο αιώνα καταστράφηκε από τους Τούρκους και ξανακτίστηκε το 1680. Η μικρή εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Παναγία και εικονογραφήθηκε από τον ιερέα Αθανάσιο και τους μοναχούς Αντώνιο και Νικόδημο (1680-1769).

Το 1943, οι Γερμανοί έκαψαν ολοσχερώς το μοναστήρι, εκτός από το ναό, του οποίου όμως οι τοιχογραφίες καλύφθηκαν από καπνό. Το 1951 ξανακτίστηκε, αλλά τη σημερινή ομορφιά και πολυτέλειά του την οφείλει στα ευρωπαϊκά κονδύλια!

Αυτή είναι η είσοδος της Μονής. Ο ευγενικός νεαρός μοναχός που μας ξενάγησε στο ναό μάς απαγόρευσε να φωτογραφήσουμε το εσωτερικό και, μια και ήμαστε οι μοναδικοί επισκέπτες εκείνη τη στιγμή, είχε την ευχέρεια να μας επιτηρεί. Μάταιος κόπος, διότι ούτως ή άλλως θα σεβόμασταν την απαγόρευση.

Την αποκατάσταση των τοιχογραφιών έχει αναλάβει η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και, ομολογουμένως, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά! Οι εργασίες συνεχίζονται, όπως και η γενική καθαριότητα της εκκλησίας.

Για την ανοικοδόμηση και διακόσμηση του υπόλοιπου μοναστηριού -όσο μας επιτράπηκε να δούμε- οι μοναχοί δεν εφείσθησαν ούτε κόπου ούτε χρημάτων!

Βγαίνοντας έξω, αντικρίσαμε αυτή την όμορφη λιμνούλα με τους κύκνους. Αριστερά της εκτείνονται οι αμπελώνες της γνωστής μετσοβίτικης οινοποιίας Κατώγι και Στροφιλιά Α.Ε. Η εταιρεία πληρώνει ενοίκιο στη Μονή και καλλιεργεί κυρίως γαλλικές ποικιλίες.

Δεξιά της λιμνούλας, οι μοναχοί καλλιεργούν διάφορα κηπευτικά για τις ανάγκες του μοναστηριού. Επίσης διατηρούν ορνιθώνα και μικρό ζωολογικό κήπο με είδη της περιοχής. Στον ορνιθώνα, όμως, δεν τηρείται η απαιτούμενη καθαριότητα, και τα, άγρια κυρίως, πουλιά ζουν μίζερα και στριμωγμένα! Ας ελπίσουμε ότι θα βρεθούν κάποια κονδύλια και για αυτά, εκτός αν σκοπός δεν είναι η προστασία τους, αλλά η κακώς εννοούμενη "διασκέδαση" των επισκεπτών...

Αυτό είναι το περίφημο κόκκινο ελάφι, το οποίο ήταν σημαντικό για την επιβίωση των ανθρώπων την εποχή των μεγάλων μεταναστεύσεων σε πιο φιλόξενα κλίματα. Τη μορφή του τη βλέπουμε σε όλες τις σπηλαιογραφίες που έχουν ανακαλυφθεί ανά τον κόσμο.

Δυστυχώς γι' αυτό, επέζησε τόσους αιώνες στην Αττική, για να εξαφανιστεί σχεδόν το 2007 από τους εγκληματίες που το κυνήγησαν ανελέητα μετά την πυρκαγιά της Πάρνηθας!

Αυτή η χώρα έχει μια ιδιορυθμία: πάνω που εξοργίζεσαι και αρχίζεις να βρίζεις τους συμπατριώτες σου, μια εικόνα, ένα τόσο δα σε αφοπλίζει: κάποιος φύτεψε ένα φυτό μέσα στον κορμό!

Συνεχίσαμε το δρόμο μας για να φτάσουμε στις πηγές του ποταμού Αώου, που εκβάλλει στην Αλβανία. Εκεί, πηγαίνοντας πλέον για Μέτσοβο, αντικρίσαμε την τεχνητή λίμνη (χάρη στο φράγμα της ΔΕΗ), η οποία, όπως όλες οι άλλες, έχει μετατραπεί σε σημαντικό υδροβιότοπο!

Κατέβηκα μέχρι την όχθη της -που έχει χαμηλώσει αρκετά λόγω ανομβρίας: παρατημένα σύνεργα ψαρέματος, όστρακα, και τα απαραίτητα πλαστικά μπουκάλια!

Τελικά, δεν μας αξίζει τόση ομορφιά! Άγνωστε επισκέπτη, ατένισέ την πριν κατέβεις. Άσε τα μάτια σου να γεμίσουν με τα χρώματά της. Ίσως τότε τη σεβαστείς περισσότερο!