Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2008

Το μοναστήρι και η λίμνη

Τα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου δεν είναι τόσο διάσημα όσο εκείνα του Κεντρικού, και γι' αυτό όχι τόσο ευνοημένα: οι δρόμοι δεν συντηρούνται τακτικά, οι χωματόδρομοι αποθαρρύνουν τον επισκέπτη, οι ξενώνες σπανίζουν. Στον υπομονετικό ταξιδιώτη, όμως, ξεδιπλώνουν πρόθυμα τις ομορφιές τους.
Βγαίνοντας από τα Γιάννενα στην Εθνική για Αθήνα, στρίβουμε αριστερά για την καινούρια σήραγγα, που κάποια στιγμή θα ενωθεί με τη γέφυρα του Μετσόβου, η οποία όμως εξελίσσεται σε γεφύρι της Άρτας, λόγω συνεχών "πτωχεύσεων" των κατασκευαστικών εταιρειών.
Δεν έχει παραδοθεί επίσημα, συνεπώς γλιτώνουμε προς το παρόν τα διόδια! Μέχρι πρότινος, για να φτάσει κανείς στη γέφυρα της Μπαλντούμας και να συνεχίσει για Μέτσοβο, έπρεπε να ανέβει το Μιτσικέλι -το βουνό που καθρεφτίζεται στη Λίμνη της κυρα Φροσύνης- και να το κατέβει με συνεχείς και επικίνδυνες στροφές.
Βγαίνοντας από τη σήραγγα, και λίγο πριν φτάσουμε στη γέφυρα, στρίβουμε αριστερά προς Βοβούσα. Σε απόσταση 44 χλμ από τα Γιάννενα βρίσκεται το χωριό Γρεβενίτι, αλλά ο προορισμός μας είναι άλλος. Ακολουθώντας τις πινακίδες και τον χωματόδρομο των 5 χλμ, φτάνουμε στον περίβολο της Μονής Βουτσά, που πήρε το όνομά της από το διπλανό χωριό Βοτσά ή Μπότσα.

Η Μονή ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ' τον Πωγωνάτο, το 672 μ.Χ. Τον 15ο αιώνα καταστράφηκε από τους Τούρκους και ξανακτίστηκε το 1680. Η μικρή εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Παναγία και εικονογραφήθηκε από τον ιερέα Αθανάσιο και τους μοναχούς Αντώνιο και Νικόδημο (1680-1769).
Το 1943, οι Γερμανοί έκαψαν ολοσχερώς το μοναστήρι, εκτός από το ναό, του οποίου όμως οι τοιχογραφίες καλύφθηκαν από καπνό. Το 1951 ξανακτίστηκε, αλλά τη σημερινή ομορφιά και πολυτέλειά του την οφείλει στα ευρωπαϊκά κονδύλια!
Αυτή είναι η είσοδος της Μονής. Ο ευγενικός νεαρός μοναχός που μας ξενάγησε στο ναό μάς απαγόρευσε να φωτογραφήσουμε το εσωτερικό και, μια και ήμαστε οι μοναδικοί επισκέπτες εκείνη τη στιγμή, είχε την ευχέρεια να μας επιτηρεί. Μάταιος κόπος, διότι ούτως ή άλλως θα σεβόμασταν την απαγόρευση.
Την αποκατάσταση των τοιχογραφιών έχει αναλάβει η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και, ομολογουμένως, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά! Οι εργασίες συνεχίζονται, όπως και η γενική καθαριότητα της εκκλησίας.
Για την ανοικοδόμηση και διακόσμηση του υπόλοιπου μοναστηριού -όσο μας επιτράπηκε να δούμε- οι μοναχοί δεν εφείσθησαν ούτε κόπου ούτε χρημάτων!
Βγαίνοντας έξω, αντικρίσαμε αυτή την όμορφη λιμνούλα με τους κύκνους. Αριστερά της εκτείνονται οι αμπελώνες της γνωστής μετσοβίτικης οινοποιίας Κατώγι και Στροφιλιά Α.Ε. Η εταιρεία πληρώνει ενοίκιο στη Μονή και καλλιεργεί κυρίως γαλλικές ποικιλίες.
Δεξιά της λιμνούλας, οι μοναχοί καλλιεργούν διάφορα κηπευτικά για τις ανάγκες του μοναστηριού. Επίσης διατηρούν ορνιθώνα και μικρό ζωολογικό κήπο με είδη της περιοχής. Στον ορνιθώνα, όμως, δεν τηρείται η απαιτούμενη καθαριότητα, και τα, άγρια κυρίως, πουλιά ζουν μίζερα και στριμωγμένα! Ας ελπίσουμε ότι θα βρεθούν κάποια κονδύλια και για αυτά, εκτός αν σκοπός δεν είναι η προστασία τους, αλλά η κακώς εννοούμενη "διασκέδαση" των επισκεπτών...
Αυτό είναι το περίφημο κόκκινο ελάφι, το οποίο ήταν σημαντικό για την επιβίωση των ανθρώπων την εποχή των μεγάλων μεταναστεύσεων σε πιο φιλόξενα κλίματα. Τη μορφή του τη βλέπουμε σε όλες τις σπηλαιογραφίες που έχουν ανακαλυφθεί ανά τον κόσμο.
Δυστυχώς γι' αυτό, επέζησε τόσους αιώνες στην Αττική, για να εξαφανιστεί σχεδόν το 2007 από τους εγκληματίες που το κυνήγησαν ανελέητα μετά την πυρκαγιά της Πάρνηθας!
Αυτή η χώρα έχει μια ιδιορυθμία: πάνω που εξοργίζεσαι και αρχίζεις να βρίζεις τους συμπατριώτες σου, μια εικόνα, ένα τόσο δα σε αφοπλίζει: κάποιος φύτεψε ένα φυτό μέσα στον κορμό!
Συνεχίσαμε το δρόμο μας για να φτάσουμε στις πηγές του ποταμού Αώου, που εκβάλλει στην Αλβανία. Εκεί, πηγαίνοντας πλέον για Μέτσοβο, αντικρίσαμε την τεχνητή λίμνη (χάρη στο φράγμα της ΔΕΗ), η οποία, όπως όλες οι άλλες, έχει μετατραπεί σε σημαντικό υδροβιότοπο!
Κατέβηκα μέχρι την όχθη της -που έχει χαμηλώσει αρκετά λόγω ανομβρίας: παρατημένα σύνεργα ψαρέματος, όστρακα, και τα απαραίτητα πλαστικά μπουκάλια!

Τελικά, δεν μας αξίζει τόση ομορφιά! Άγνωστε επισκέπτη, ατένισέ την πριν κατέβεις. Άσε τα μάτια σου να γεμίσουν με τα χρώματά της. Ίσως τότε τη σεβαστείς περισσότερο!

19 σχόλια:

doctor είπε...

Ταξιδιάρικο ποστ και πολύ ωραίες φωτογραφίες!

Και βέβαια είναι ρατσιστικό να λέμε ότι όλοι οι καλόγεροι είναι κτηματομεσίτες και λαμόγια...

doc

Λωτοφάγος είπε...

Δεν είπα ότι είναι λαμόγια, γιατρέ μου. Απλώς έχω μια πρόταση: να κάνουμε υπουργό οικονομικών και υπουργό ανάπτυξης δύο ηγούμενους!
Μια χαρά τα πάνε με τα οικονομικά! Και σίγουρα καλύτερα από τον Αλογομούρη!

Ο άλλος είπε...

Είμαι κα εγώ του Ανατολικού άγνωστου Ζαγορίου γιατί απεχθάνομαι τις τουριστικές πίττες και τις κοσμικές ανακαλύψεις.Καλώς έκανες αυτή την ανάρτηση.

Albus Genius είπε...

Ta ταξιδιώτικά σου πάντα ιδιαίτερα προσεγμένα.Πολύ ωραία ανάρτηση που αξίζει για αυτούς τους τόπους που κρατάνε ακόμα την αλήθεια τους.

Ναπoλέων είπε...

Τόλμησες να δημοσιεύσεις χάρτη του Νομού στον οποίον δεν εμφανίζεται η ΣΚΛΙΒΑΝΗ...

Θα ζητήσω να σού πάρουν πίσω το πτυχίο!

Σχόλια για τις 4 τελευταίες, πάντα εξαιρετικές, "αναρτήσεις" σου αργότερα. Ασχολούμαι με άλλα τώρα.

mtryfo είπε...

Μωρέ δεν είναι μόνο ότι ζηλεύω τα όμορφα ταξίδια σου,(ίσως σε κάποια απ αυτά να συνέπεσαν τα βήματά μας), περισσότερο ζηλεύω τον τρόπο που τα διηγείσαι...(εδώ δεν θα συμπέσουμε ποτέ!)

Παράξενος Ελκυστής είπε...

Τώρα πλησιασες κι άλλο στα μέρη μου.
Το χωριό που είναι δίπλα στη λίμνη (επίσης Ανατολικό Ζαγόρι) και μάλιστα έχει τα μοναδικά κτήματα στις όχθες (τα οποία είχε πριν ακόμα δημιουργηθεί η λίμνη)όπου καλλιεργούν πατάτες, λέγεται Χρυσοβίτσα και είναι το χωριό του πατέρα μου. Διάσημο επίσης και για το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 14ου αιώνα και τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Στο Μέτσοβο εγκαταστάθηκε η άλλη μου γιαγιά (από τη μεριά της μάνας μου), αυτή που έφυγε από το Συρράκο, όπου, αφού σπούδασε διορίστηκε δασκάλα στη Βοβούσα, όπου και γνώρισε τον παππού μου, επίσης δάσκαλο.
Πολλοί δάσκαλοι θα αναρωτηθεί κανείς.
Εκείνη την εποχή η περιοχή κατακλίζοταν από ρουμανόφωνους πληθυσμούς (η Βωβούσα είχε 3 ρουμανόφωνα κι ένα λειψό ελληνόφωνο σχολείο)και το ελληνικό κράτος είχε ιδρύσει παντού σχολαρχεία, με σκοπό οι νεαροί Ηπειρώτες όταν αποφοιτούσαν να διορίζονταν αμέσως δάσκαλοι για να βοηθήσουν στη διάσωση της γλώσσας και στον εξελληνισμό των περιοχών.

Πάντως η περιοχή της Λίμνης είναι υπέροχη, τα δάση είναι απίστευτα, σαν να είσαι στην Ελβετία, και το καλύτερο οι ντόπιοι δεν ενδιαφέρονται να τα αξιοποιήσουν τουριστικά με μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και χιονοδρομικά κέντρα.
Στο δε Γρεβενίτι,που ήμουν πέρσι τέτοια εποχή κι έπινα καφέ, όλοι οι κάτοικοι βιοπορίζονται αποκλειστικά από το δάσος. Είτε ως δασοφύλακες είτε ως υλοτόμοι! Αν το καλοσκεφτείς είναι εντυπωσιακό. Εγώ δεν ξέρω κανένα άλλο χωριό στην Ελλάδα που να έχει ως μοναδικό πόρο ζωής το Δάσος!

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Όμορφα...!
Αν πάρουμε σύνταξη να κάνουμε ταξίδια -)
Τώρα δεν το βλέπω και τόσο εφικτό, ...δυστυχώς.

Λωτοφάγος είπε...

@ Έχεις δίκιο, Άλλε μου. Όπου δοκίμασαν να "αξιοιποιήσουν" την περιοχή, την κατέστρεψαν!

Λωτοφάγος είπε...

@ Ευχαριστώ θερμά, Albus Genius. Την κρατάνε με τα δόντια! Καμιά φορά σκέφτομαι ότι δεν είναι και τόσο άσχημη η εγκατάλειψη. Σώζει κάποιους τόπους από την καταστροφή!

Λωτοφάγος είπε...

@ Ναπολέων, πλάκα με κάνεις;
Εδώ έφτυσα αίμα για να βρω χάρτη με το ανατολικό Ζαγόρι! Δεν υποστηρίζετε καθόλου την ιδιαίτερη πατρίδα σας!
Να ασχολείσαι, φίλε μου. Όσο το δυνατόν με πιο δημιουργικά και ποικίλα ενδιαφέροντα!

Λωτοφάγος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Λωτοφάγος είπε...

@ Μαρία μου, με κολακεύεις! Χαίρομαι που σου αρέσει ο τρόπος. Θα ήθελα να μου έβγαινε πιο... ειδυλλιακός, αλλά είναι κάποια πράγματα που με συγχύζουν ή με πικραίνουν και δεν μπορώ να μην τα πω! Όχι για να γκρινιάξω, αλλά για να κραυγάσω "Προσέξτε, χάνονται!"

Λωτοφάγος είπε...

@ Στη Χρυσοβίτσα είχα πάει πριν από μερικά χρόνια, Παράξενε Ελκυστή, όταν πήγα και στη Βοβούσα. Κι εκεί νομίζω ότι όλοι οι κάτοικοι ζουν από τα δάση.
Τα ελληνικά δάση δεν μοιάζουν με τσ ελβετικά. Είναι... πώς να το πω; Πιο φιλικά στον χρήστη! Με μεγαλύτερη ποικιλία χρωμάτων. Και πιο πυκνά, θα έλεγα.
Εκτός από τα δάση της Ηπείρου, αξέχαστα μου μένουν τα δάση της Σάμου, της Λέσβου και του Ταξιάρχη στη Χαλκιδική.
Σχετικά με τις προσπάθειες του ελληνικού κράτους να εξαλείψει τις άλλες γλώσσες, δες και σχετική ανάρτηση του φίλου μπλόγκερ Doctor.

Λωτοφάγος είπε...

@ Σπίθα, αν περιμένεις να πάρεις σύνταξη για να ταξιδέψεις, σώθηκες! Τότε τα πόδια σου δεν θα μπορούν να σκαρφαλώσουν!

Locus Publicus είπε...

Πολύ όμορφη η ανάρτηση φίλε μου. Τόσο μικρός τόπος η πατρίδα, και κρύβει τόσες ομορφιές. Η Ηπειρος είναι ενας τόπος με μεγάλη ομορφιά, θλίψη, και ιστορία μετανάστευσης. Σκληροί άνθρωποι και δουλευτάδες. Νάσαι καλά και να μας γυρνάς.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Γιατί το λές αυτό λωτοφάγε ;;

υ.γ Νομίζεις μπορώ τώρα -))

akrat είπε...

δεν είμαι ειδικός αλλά το ελάφι της Πάρνηθας δεν ζούσε στην Αττική φερτό ήταν...
αλλά δεν πειράζει ... ξανά μας ταξίδευσες

Λωτοφάγος είπε...

@ Και υπέροχοι τεχνίτες της πέτρας και του ασημιού, Λόκους! Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

@ Γέρασες πρόωρα, Σπίθα; Χαχαχα!

@ Υπάρχει η άποψη ότι το έφερε ο Γεώργιος Α΄στο Τατόι πριν από 130 χρόνια, Αkrat, αλλά κάποιες μαρτυρίες δείχνουν ότι ζούσε στην Πάρνηθα μαζί με τον λύγκα, την αρκούδα και τον λύκο από αρχαιοτάτων χρόνων.
Δες το http://floraattica.blogspot.com/2007/07/blog-post_08.html