Πέμπτη 28 Αυγούστου 2008

Πήρα τα βουνά!

Αν έχεις εξαντλήσει τον οικογενειακό προϋπολογισμό σε όμορφα αλλά δαπανηρά ταξίδια τι κάνεις; Επιστρέφεις στα πάτρια ή έστω στα… πεθερικά (όπως στην περίπτωσή μου) εδάφη, για να περάσεις οικονομικά τον υπόλοιπο Αύγουστο. Έτσι κι εμείς καταφύγαμε σε ένα χωριό της Ηπείρου, από τα λιγότερο τυχερά, αυτά που ερημώνουν το χειμώνα και ξαναζωντανεύουν το καλοκαίρι. Σκεφτείτε πως, μολονότι αρκετά κοντά στα Γιάννενα, απέκτησε δρόμο μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1980!

Η Ήπειρος είναι από τις ομορφότερες περιοχές της Ελλάδας. Συνδυάζει βουνό και θάλασσα, μεσογειακή και αλπική βλάστηση, λίμνες και ποτάμια, γραφικά χωριουδάκια και όμορφες πόλεις. Η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων, αλλά μετά την ένωσή της με την Ελλάδα, το 1912, αντιμετωπίστηκε με εγκληματική αδιαφορία από το επίσημο κράτος. Μέχρι πρότινος, μάλιστα, ήταν η φτωχότερη περιοχή της ΕΕ των 15!
Ο υπασπιστής του βασιλιά Παύλου αναφέρει ότι σε μια περιοδεία του στην περιοχή, μετά τον Εμφύλιο, ο… μεγαλειότατος του ψιθύρισε στο αφτί δείχνοντας τα ξυπόλητα παιδιά: «Πάμε στοίχημα ότι μέχρι το τέλος δεν θα συναντήσουμε κανένα που να φοράει παπούτσια;» Φοβάμαι ότι η ηγεσία εξακολουθεί να σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο!

Στα ορεινά, η γη είναι άγονη και δεν πρόσφερε αυτάρκεια στις μικρές κοινότητες. Η μετανάστευση φαινόταν ως μοναδική λύση για τους πιο τολμηρούς και ικανούς Ηπειρώτες, ήδη από την αρχή του 20ού αιώνα, αλλά έγινε αληθινή μάστιγα μετά τον αδελφοκτόνο Εμφύλιο όταν επικράτησε ο νόμος του κομματάρχη –της Δεξιάς, εννοείται! Γερμανία, Βέλγιο και ΗΠΑ δέχτηκαν χιλιάδες νέους, και πολλά χωριά συντηρούνταν για χρόνια από τα εμβάσματα των ξενιτεμένων. Η αστυφιλία της δεκαετίας του ’60, η έλλειψη υποδομών, αλλά και η πεποίθηση ότι μόνο με τη μόρφωση έχεις πιθανότητα να αλλάξεις τη ζωή σου, ολοκλήρωσε την ερήμωση.

Αυτοί που μένουν σε έναν τόπο που μαστίζεται από τη μετανάστευση είναι συνήθως οι ηλικιωμένοι αλλά και οι πιο αμόρφωτοι. Στην περίπτωση των ορεινών χωριών της Ηπείρου, οι εναπομείναντες είναι ανεξέλεγκτοι και ολοκληρώνουν την καταστροφή: χτίζουν υποτυπώδεις στάβλους δίπλα στα σπίτια ρίχνοντας τα απόβλητα στα ποτάμια και στις πλαγιές, διατηρούν παράνομες χωματερές -ακόμα και αν οι δήμοι φροντίζουν για την αποκομιδή- και αντιμετωπίζουν τους επισκέπτες του καλοκαιριού περίπου σαν παρείσακτους! Καθώς η μόνη τους διασκέδαση είναι η τηλεόραση, φτιάχνουν μια στρεβλή εικόνα του έξω κόσμου που, μαζί με την ανάγκη τους να εντυπωσιάσουν, οδηγούν τη φαντασία τους σε εξωφρενικές ιστορίες. Από εκεί και πέρα, έχεις δύο επιλογές, το ίδιο δυσάρεστες: να χαμογελάς συγκαταβατικά όταν ακούς περιγραφές για εμφάνιση τεράστιων αρκούδων που κινούνται σε ομάδες των τριών ή να διαμαρτύρεσαι (μάταια) όταν επιμένουν ότι «τα φίδια τα φέρνουν οι οικολόγοι»!

23 σχόλια:

Unknown είπε...

Δεν είναι κι άσχημη ιδέα.
Ειδικά αυτά τα βουνά...

ria είπε...

άσε γιατί είναι αρκετός καιρός που το λέμε με τον ιάσιο να πάρουμε τα βουνά!
βουνό έχουμε (σχεδόν όλο δικό μας) σπίτι υπάρχει, ρεύμα έχουμε, τηλέφωνο έχουμε, τι στο καλό κάνουμε στις πόλεις?

Λωτοφάγος είπε...

@ Και όποια άλλα βουνά, Σπύρο. Να μην βλέπω και να μην ακούω. Αν και πρέπει να παραδεχτώ ότι είμαι "ζώον πολιτικόν" και μάλλον δεν μπορώ να ζήσω χωρίς την πολιτική.

@ Την ίδια απορία έχω κι εγώ, Ρία. Ξανασκεφτείτε το. Ούτως ή άλλως, το μόνο που χρειαζόμαστε στις μέρες μας είναι νερό και πρόσβαση στο διαδίκτυο!

dr.SeenG είπε...

Περιπτώσεις ερήμωσης βλέπουμε σχεδόν σε όλη την ακριτική Ελλάδα. Το φαινόμενο της αστυφιλίας και του υδροκεφαλισμού στη χώρα μας παίρνει μεγάλες διαστάσεις δυστυχώς. Δεν ξέρω αν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης. Αυτοί που είναι υπεύθυνοι, πρέπει να ξέρουν.
Θα τα πάρω κι εγώ μου φαίνεται. Ο Όλυμπος με καλεί από το μπαλκόνι μου...

Albus Genius είπε...

Μου αρέσει ιδιαίτερα να μιλάνε για αστυφιλία όσοι ζούν στις πόλεις. ΄Ομορφο και συμπαθές αστείο. Μια βόλτα στο βουνό θα σας πείσει για τις χάρες του ιδίως στα μονόσπιτα.
Στη πόλη αγοράζεις, στο βουνό φτιάχνεις μόνος σου ή με την οικογενειά σου αν μπορεί. Εκτός αν ζείς σε βουνοπολιτεία ,ζούμε στο βουνό και κατεβαίνουμε στη πόλη να αγοράσουμε.Τότε δεν ζείς στο βουνό τουρίστας του βουνού είσαι. ΄Εχετε κόψει ξύλα; αντέχετε να σηκώσετε ένα τσεκούρι να κόψετε ένα κορμό. Μπορεί η γυναίκα να γεννήσει μόνη της κόβοντας τον ομφάλιο λώρο με τα δόντια.Μάλλον για βουνοπολιτεία μιλάτε.

sergios είπε...

Ίσως κάποια στιγμή η τεχνολογία να μας επιτρέπει να ζούμε στα χωριά μας και να εργαζόμαστε από απόσταση. Από αυτή την άποψη ίσως να πάρουμε κάποτε τα βουνά. Στο χωριό μου, στην ορεινή Φωκίδα, το 1900 ζούσαν γύρω στα 1000 άτομα. Υπήρξε μια εποχή που και η πιο απομονωμένη επαρχία άκμαζε και έσφυζε από ζωή! Μακάρι να ξανάρθει, κάτω από τελείως διαφορετικές συνθήκες, η εποχή που τα χωριά θα γεμίσουν κόσμο. Ιδεαλισμός; Μπορεί.


@ albus genius: Το να ζει κανείς στην επαρχία γενικότερα και στο βουνό ειδικότερα δεν σημαίνει να ζει σαν άνθρωπος τον σπηλαίων! Πολλοί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στα ορεινά της χώρας μας, κάτω από δύσκολες ομολογουμένως συνθήκες, αλλά κανείς δεν έκοψε ομφάλιο λώρο με τα δόντια του! Σίγουρα οι "ανέσεις" της πόλης είναι μεγαλύτερες αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τι είναι πραγματικά αναγκαίο και σημαντικό για τη ζωή μας.

Sophia είπε...

Καλησπέρα σε όλους και κυρίως στον οικοδεσπότη.Θα συνεισφέρω στη συζήτηση με έναν τίτλο: "εκείνες που γίναν ένα με τη γη", της Γεωργίας Σκοπούλη, μια συγκλονιστική καταγραφή- κατά τη γνώμη μου- προσωπικών ιστοριών από ηλικιωμένες γυναίκες της Ηπείρου.

Το ότι "τα φίδια τα φέρνουν οι οικολόγοι" το λένε και εδώ, στην Άνδρο, και μάλιστα νέοι άνθρωποι, με τέτοια πεποίθηση που είναι να απορείς...Πόσο εύκολα γιγαντώνονται οι μύθοι!

Theogr ο κηπουρός είπε...

Μήπως να εξορίζαμε στα βουνά όλους εκείνους που μας ταλανίζουν τα νεύρα; Καλό μήνα και καλό χειμώνα να έχουμε.

Λωτοφάγος είπε...

@ Ξεράδια ξέρουν, γιατρέ μου! Μόνο από ρεμούλες γνωρίζουν! Και μόλις πέσουν έξω, μας ρίχνουν έμμεσους και άμεσους φόρους,αυξάνουν τα τέλη κυκλοφορίας και ελπίζουν να πατάξουν τη φοροδιαφυγή!
Ακριβώς επειδή δεν παίρνουν κανένα μέτρο, φτάσαμε σε αυτό το χάλι!

@

Λωτοφάγος είπε...

@ Γι' αυτό ακριβώς συζητάμε, Albus Genius: σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα χωριά αναγεννώνται από αστούς, οι οποίοι εγκαθίστανται εκεί και δουλεύουν εξ αποστάσεως ή ασχολούνται με αγροτικές εργασίες. Γιατί δεν θα μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει κι εδώ;
Και δεν μιλώ μόνο για την Ελβετία, βέβαια, όπου τα χωριά είναι μικροί ευημερούντες παράδεισοι!
Είδα στην Πορτογαλία μικρά χωριά με ομοαξωνικά καλώδια για σύνδεση ADSL, ενώ στο χωριό των πεθερικών μου δεν μπορούσα ούτε προπληρωμένη κάρτα για σταθερό τηλέφωνο να χρησιμοποιήσω (για να μην τους χρεώνω)!
Γεννήθηκα στην πόλη, από αστούς γονείς, και δεν γνωρίζω αυτά που λές, αλλά νομίζω ότι σήμερα καμιά γυναίκα δεν χρειάζεται να κόψει τον ομφάλιο λώρο με τα δόντια! Συμφωνώ με τον Σέργιο.
Εξάλλου, οι περισσότεροι Έλληνες δεν κόβουν ποτέ τον ομφάλιό τους λώρο!

mtryfo είπε...

Λωτοφάγε
Και να πάρεις τα βουνά, πάλι θ αναγκαστείς να γυρίσεις στην πόλη για να τα ξαναεπιθυμήσεις, με όλα αυτά που γίνονται εδώ...φαύλος κύκλος!!!
Είσαι σίγουρα "πολιτικό όν" αφού ενώ ήσουν στα βουνά, φρόντιζες να πληροφορηθείς για τα τεκταινόμενα στον κόσμο!!!
Εγώ όσες φορές "ανέβηκα" στην Ηπειρο (ίσως γιατί δεν έμεινα παραπάνω από μια βδομάδα) κατάφερνα να μην έχω καμμιά επαφή με τον έξω κόσμο...(με προσπάθεια...δεν το αρνούμαι)

Λωτοφάγος είπε...

@ Δεν είναι ιδεαλισμός, Σέργιε. Σε αρκετές χώρες είναι πραγματικότητα. Ποιος έχασε, όμως, την πολιτική βούληση και το όραμα για να το βρουν οι... ηγέτες μας; Αυτοί τρέμουν μήπως τους φάει το σχέδιο "Καποδίστριας"!
Στην Κύπρο μού είπαν ότι η κυβέρνηση προσφέρει άτοκα δάνεια και επιδοτήσεις στα νεαρά ζευγάρια που αποφασίζουν να χτίσουν την κύρια κατοικία τους σε χωριό!

Λωτοφάγος είπε...

@ Καλησπέρα και σε σένα, Σοφία. Σημείωσα το βιβλίο που προτείνεις, είναι των εκδόσεων Δωδώνη είδα.
Ο περασμένος χειμώνας ήταν πολύ ήπιος, τα φίδια δεν έπεσαν σε χειμερινή νάρκη και ζευγάρωναν συνεχώς! Φαντάσου τι έχει να γίνει φέρος!
Όσο για τις αρκούδες, διάβασα προχτές ότι βρέθηκε δολοφονημένη η προτελευταία αρκούδα της Πίνδου (εξαιρούνται όσες φιλοξενούνται στον Αρκτούρο)! Άρα οι ιστορίες με αρκούδες είναι εξ ορισμού αποκυήματα φαντασίας!

Λωτοφάγος είπε...

@ Και τι μας φταίνε τα καημένα τα βουνά, καλέ μου Theogr; Φαντάζεσαι να τους στείλουμε Πάγκαλο, Αλογοσκούφη, Λιάπη και Μαγγίνα; Κριμα είναι!
Εκτός κι αν εννοείς τον Καιάδα!
Καλό μήνα και καλό χειμώνα!

Λωτοφάγος είπε...

@ Αποτοξινώθηκα από το ίντερνετ, Μαρία μου, από το θόρυβο και από το καυσαέριο. Δεν άντεχα και αποτοξίνωση από ειδήσεις!
Εξάλλου, η κρίση στον Καύκασο μας βρήκε στο δρόμο! Ε, μετά κολλήσαμε.

Mystis είπε...

Γεια σου λωτοφάγε,
μεγάλωσα στα βουνά. Ο συχωρεμένος ο μπάρμπας μου ήταν από ένα μικρό χωριό έξω από τα Γιάννενα. Δεν ξέρω καν αν υπάρχει τώρα.
Τα βουνά είναι η μόνη λύση!

Λωτοφάγος είπε...

@ Για να είναι λύση, αγαπητέ Μύστη, πρέπει να διαφυλαχθούν κιόλας! Από εμάς, φυσικά. Προσωπικά κάνω ό,τι μπορώ. Μέχρι και τα ανακυκλώσιμά μου στην Αθήνα τα κουβάλησα, για να μην ρυπάνω!
Από ποιο χωριό ήταν ο μπάρμπας σου;

marianaonice είπε...

Αυτή η σκέψη βασανίζει όλους μας!
Να ξαναπάρουμε τα βουνά!
Σύμπτωση και εγώ απόψε περνώ το τελευταίο μου βράδυ (που μάλιστα είναι και εντελώς φθινοπωρινό με βροχερό μπουρίνι) στο όμορφο χωριό μου και καθόλου δεν θέλω να γυρίσω στη μαυρίλα και στο θάλαμο αερίων της Αθήνας!!
Όμως η επιστροφή είναι αναπόφευκτη δυστυχώς...
Και το χωριό μου έχει ήδη ερημώσει, παρ' ότι είναι και από τα κεφαλοχώρια του νησιού!
Καλό μήνα!!

Ανώνυμος είπε...

Πωγώνη, Πωγωνή
κάπως έτσι...

Λωτοφάγος είπε...

@ Καλό μήνα και σε σένα, Μαριάννα. Κοίτα να απολαύσεις αυτό το βροχερό βράδυ! Πάντως, η Αθήνα είναι πλέον αρκετά δροσερή.

@ Το Πωγώνι είναι σύνολο χωριών, ενώ ή Πωγωνιανή ένα χωριό με λίγους κατοίκους, Μύστη. Αν και δεν τα έχω επισκεφτεί, έχω ακούσει τη μουσική τους και έχω δει τις στολές της περιοχής. Λένε ότι είναι πολύ όμορφη περιοχή. Αξίζει τον κόπο να την ανακαλύψεις κάποτε, νομίζω.

Παράξενος Ελκυστής είπε...

Κι εγώ κατάγομαι από κει.
Για την ακρίβεια είμαι συνδιασμός : Ανατολικό Ζαγόρι και Νησί της Λίμνης των Ιωαννίνων.
Μπράβο στον άντρα σου που σε πηγαινει και σε μαθάινει να τα αγαπάς. Γιατί εμάς μας έχουν φάει η Κρήτη και τα Χανιά.
Έχω περπατήσει στα βουνά αυτά, έχω χαθεί, έχω κοιμηθεί κάτω απ' τα αστέρια, έχω κατασκηνώσει σε δρακόλιμνες, έχω διασχίσει τη Βάλια Κάλντα και πάντα μου βγάζουν μια αίσθηση ταπεινοτητας της ανθρώπινης υπόστασης απέναντι στο μεγαλείο της Φύσης.
Ασε που πουθενά αλλού δεν τρως και δεν κοιμάσαι καλύτερα.

Ανώνυμος είπε...

Λωτοφάγε είμαστε την ίδια περίοδο στην Ήπειρο και μάλλον εκεί οφείλεται το γεγονός πως οι συζητήσεις στο καφενείο ήταν ίδιες...
Τελικά μπερδεύτηκα και δεν μπόρεσα να καταλάβω: τα φίδια τα φέρνουν ή όχι οι οικολόγοι;
Αν πάντως αποφασίσεις να πάρεις τα βουνά, πρέπει να κάνεις εμβόλιο ώστε να παραμένεις ψύχραιμος και απρόσβλητος από τις ανοησίες που ακούς και που αν προσπαθήσεις να τις απαντήσεις θα νιώσεις το λιγότερο ηλίθιος!
Καλό μήνα καλή βδομάδα, καλό χειμώνα…και όλα καλά!

Roufa Tav Gosou & Mimi Lass είπε...

Kai sas to eixame pei, de sas to eixanme pei, oti "η προηγούμενη κούρσα στις τιμές του πετρελαίου δεν οφειλόταν στο νόμο προσφοράς-ζήτησης αλλά στην απληστία των κερδοσκόπων"? Telos Iouliou htane. Den akoute, eprepe na parete ta bouna gia na to ma8ete.

Parempiptwntws, h epomenh fouska pou mageireuetai kai 8a fouskwsei merika xronakia prin skasei kai katastreyei tous anupoyiastous, einai oi hpies, filikes, prasines, klp klp morfes energeias. Tre3te na prolabete kai mhn 3exasete na poulhsete egkairws.