Οι μετανάστες είμαστε άνθρωποι χωρίς σκιά...

Γεννήθηκε το 1938 στους Μολάους της Σπάρτης: «Ο πατέρας μου ήταν δάσκαλος και γεννήθηκε στα Εξώτειχα, μια συνοικία της Τραπεζούντας. Ήρθε στην Ελλάδα πρόσφυγας το ’24, και τα παιδιά του γεννήθηκαν κι αυτά "εξώτειχα", πάντα στην απέξω! Εκείνος κοιτούσε μπροστά, στο μέλλον, κι η μητέρα μου προς τα πίσω: θυμόταν και αφηγούνταν ιστορίες. Ο πατέρσς μου με έκανε άνθρωπο κι η μητέρα μου συγγραφέα».

Ήρθε στην Αθήνα το 1946 και τελείωσε το περίφημο Πέμπτο Γυμνάσιο Αρρένων, που τελείωσαν τόσοι και τόσοι καλλιτέχνες και πνευματικοί άνθρωποι του 20ού αιώνα -όπως ο Μάνος Ελευθερίου με τον οποίο είναι ακόμα φίλοι. Αποφοίτησε με άριστα, αλλά στα χρόνια μετά τον Εμφύλιο σημασία είχε το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, κι αυτά που έγραφε το δικό του ήταν αρκετά για να βρει τις πόρτες του πανεπιστημίου κλειστές.

Τελείωσε τη σχολή του Κουν, αλλά μετά το στρατό μετανάστευσε στη Σουηδία, παίρνοντας μαζί του μόνο «Σεφέρη και Καβάφη». Εκεί έκανε όλες τις δουλειές που κάνουν συνήθως οι μετανάστες αυτού του κόσμου. Μια μέρα πήγε στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και έδειξε το απολυτήριό του στην υπεύθυνη σπουδών. «Μα αυτά είναι ελληνικά!», αναφώνησε αυτή (όπως λέμε «αυτά είναι κινέζικα»). Τον κοίταξε στα μάτια και ρώτησε: «Θέλω να είστε έντιμος. Είναι καλός ο βαθμός σας;» «Πολύ καλός», απάντησε ο νεαρός. Η κυρία τον πίστεψε. Φρόντισε μάλιστα να του εξασφαλίσει και υποτροφία -άλλοι άνθρωποι, άλλο σκεπτικό! Σπούδασε Φιλοσοφία και δίδαξε για κάποιο διάστημα στη σχολή. Έπειτα άρχισε να συγγράφει…

Τα βιβλία του βραβεύτηκαν και κυκλοφορούν σε 14 γλώσσες, αλλά λέει ότι μόνο όταν έγινε γνωστός στην Ελλάδα ένιωσε αληθινά περήφανος! Εξάλλου, εδώ και δέκα χρόνια γράφει και στα ελληνικά. «Στη Σουηδία γνώρισα την πρώιμη επιτυχία με το δεύτερό μου βιβλίο που έγινε σενάριο, ταινία και βραβεύτηκε. Η πρώιμη επιτυχία σε κυνηγάει, διότι πρέπει να την επαναλάβεις. Καλό είναι να ανεβαίνεις τα σκαλιά ένα ένα. Ο πατέρας μου έλεγε: "Κράτησες μέσα σου την αγάπη; Αυτό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ανθρώπου"».

«Σε τι γλώσσα ονειρεύεστε;»
«Πότε στα ελληνικά και πότε στα σουηδικά. Όταν θέλω όμως να βρίσω και να το ευχαριστηθώ, βρίζω στα ελληνικά»!
«Η σύζυγός σας είναι Σουηδέζα. Πώς είναι οι σουηδές μητέρες;»
«Όπως κι οι Ελληνίδες, μόνο που προετοιμάζουν τα παιδιά τους για την ενηλικίωση και την ανεξαρτησία».
 «Εσείς πώς τα μεγαλώσατε;»
«Με τον σουηδικό τρόπο, αλλά χωρίς να τους δημιουργήσω το άγχος ότι στα 15 θα πρέπει να ζήσουν μόνα τους. Τα έστειλα σε σουηδικό σχολείο για να μην νιώθουν μετανάστες σαν τον πατέρα τους. Οι μετανάστες είμαστε άνθρωποι χωρίς σκιά, επειδή για τους ξένους είμαστε μονοδιάστατοι, δεν βλέπουν το παρελθόν μας. Η τέχνη, η λογοτεχνία φτιάχνουν αυτή τη σκιά! Όλα παντρεύονται: και οι γλώσσες και οι πολιτισμοί. Τελικά δημιουργείται κάτι πιο πλούσιο και ωραίο»
.«Τι σας λείπει από την Ελλάδα;»
« Εκείνο που πάντα θα μου λείπει είναι η γλώσσα. Μπορώ να ζήσω χωρίς ελληνικούς κεφτέδες και ήλιο, αλλά όχι χωρίς ελληνικά. Συγκινούμαι και δακρύζω όταν τα ακούω στο δρόμο!»
«Τι κρατάτε από τις δύο χώρες;»
«Τις μυρωδιές, το βρεμένο χώμα των Μολάων. Και τον αέρα της Στοκχόλμης όταν κατεβαίνει το αεροπλάνο: είναι μοναδικός, σαν να μεγαλώνουν τα πνευμόνια μου.»
«Πώς σκοπεύετε να ζήσετε από δω και πέρα;»
«Αν έχω να γράψω κάτι ακόμα θα το κάνω και μετά θα αφοσιωθώ στην περισυλλογή. Με ενοχλεί η ιδέα να πεθάνω απροετοίμαστος, να πεθάνω έκπληκτος!»
Τα καθαρά μάτια του συγγραφέα Θοδωρή Καλλιφατίδη κοίταξαν την Εύη Κυριακοπούλου και το πρόσωπό του φωτίστηκε από ένα καλοσυνάτο χαμόγελο.