Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2013

Το έγκλημα του Μίλτον Φρίντμαν

Σαν σήμερα, πριν από 40 χρόνια, άρχισε ένα πείραμα, το οποίο παρακολουθούμε έντρομοι να ρημάζει τη ζωή και την πατρίδα μας. Το πείραμα εφάρμοσε μια δράκα εγκληματιών που ονομάστηκε Τα παιδιά του Σικάγου και η Χιλή ήταν η χώρα που επιλέχθηκε για την εφαρμογή του.

Ήταν η εποχή που οι ΗΠΑ δεν θα ανέχονταν με τίποτα μια ανυπότακτη κυβέρνηση στην "πίσω αυλή τους". Αντίθετα, η Ευρώπη έβλεπε με ενδιαφέρον την προσπάθεια ενός βαθιά δημοκράτη και αριστερού προέδρου να επιλύσει τα προβλήματα της άλλοτε ισπανικής αποικίας. Ο λαός τον λάτρευε, αλλά ο Σαλβαδόρ Αγιέντε δίστασε να φτιάξει ένοπλη πολιτοφυλακή, όπως τον είχε συμβουλέψει μέλος της κυβέρνησής του. Όταν το αποφάσισε, ήταν πλέον αργά: τα τανκς του Πινοτσέτ είχαν κυκλώσει το προεδρικό μέγαρο.

Ο Αγιέντε προέτρεψε την προσωπική του φρουρά να διαφύγει, αφηγείται ο συγγραφέας Λουίς Σεπούλβεδα, που υπήρξε μέλος της, και απέμεινε μόνος. Αυτοκτόνησε; Δολοφονήθηκε; Δεν έχει σημασία. Εκείνο που έκανε εκατομμύρια ανθρώπους να κλάψουν ήταν ο θάνατος της ελπίδας για τη Λατινική Αμερική. Θα περνούσαν δεκαετίες μέχρι να εμφανιστεί ο Ούγο Τσάβες και να συνεχίσει την πορεία προς τον σοσιαλισμό, από το σημείο όπου την είχαν διακόψει οι ερπύστριες στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973.

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν, βασανίστηκαν φρικτά και θανατώθηκαν Χιλιάδες μωρά απήχθησαν από τους φυσικούς τους γονείς και δόθηκαν για υιοθεσία σε μέλη του καθεστώτος. Μόλις πριν από λίγες μέρες, η Ένωση Δικαστών Χιλής ζήτησε επίσημα συγγνώμη από τον λαό για τη συμπεριφορά μελών της κατά τη Δικτατορία.

"Στη Χιλή υπάρχει ακόμα το Σύνταγμα του Πινοτσέτ", δηλώνει στην Εφημερίδα των Συντακτών ο Πέδρο Βικούνια, ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφραστής και ποιητής. Ο Βικούνια κατέφυγε τότε στη χώρα μας, όπου και σπούδασε στο Εθνικό Θέατρο, και είναι γνωστός ως ανταποκριτής σε όσους ακούγαμε τον 902, την εποχή του ενιαίου Συνασπισμού. Ο Βικούνια ανεβάζει για πρώτη φορά στη Χιλή τις Ικέτιδες του Ευριπίδη, μεταφρασμένες από τον ίδιο, επειδή πιστεύει ότι έχουν αντιστοιχίες με τους Χιλιανούς που ψάχνουν ακόμα τα λείψανα των αγαπημένων τους.

[Παρεμπιπτόντως, ο Πινοτσέτ παραμύθιαζε τον λαό ότι καταγόταν από τους αρχαίους Έλληνες, που τάχα είχαν φτάσει μέχρι τις ακτές του Ειρηνικού. Καθιέρωσε, λοιπόν, τη διδασκαλία της ελληνικής μυθολογίας στα σχολεία, την ίδια στιγμή που αυτή ΔΕΝ διδάσκεται στα δικά μας σχολεία!]

Ο Πινοτσέτ ιδιωτικοποίησε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να γίνει απρόσιτη στους φτωχούς. Αυτό ισχύει και σήμερα. Κάθε φοιτητής πληρώνει 300 ευρώ κάθε μήνα, δηλαδή 50% περισσότερο από τον βασικό μισθό. Για τον σκοπό αυτό υπάρχουν τα δάνεια, τα οποία είναι υψηλότοκα και δεσμεύουν τους νέους ανθρώπους για χρόνια. Οι μαθητές και φοιτητές της Χιλής διαδηλώνουν από το 2011, ζητώντας δωρεάν παιδεία. Η Κορίνα Βασιλοπούλου συμπληρώνει ότι ο Πινοτσέτ είχε ιδιωτικοποιήσει τα πάντα εκτός από τα ορυχεία χαλκού και το νερό (όχι πλήρως), κάτι που ολοκλήρωσαν αργότερα οι, δήθεν, κεντροαριστερές κυβερνήσεις!

Την σπουδαία Χιλιανή μουσικό Violeta Parra τη γνωρίζετε από το εξαιρετικό Gracias a la vida (Ευχαριστώ τη ζωή). Ακούστε ένα άλλο τραγούδι, πιο τρυφερό και χαμηλόφωνο, που με συγκινεί περισσότερο, επειδή τον Σεπτέμβριο του 1973 ήμουν 17 ετών: είναι το Volver a los 17 (Επιστρέφω στα 17 μου)


Δεν υπάρχουν σχόλια: