Ο άγιος της ψηφιακής εποχής

Λεγόταν Άαρον Σουάρτς (Aaron Swartz) και γεννήθηκε στο Σικάγο τον Νοέμβριο του 1986. Ντροπαλός βιβλιοφάγος στην αρχή, άρχισε να ξανοίγεται στους ανθρώπους αργότερα, αλλά παρέμεινε πάντα "εκτός κουβά", όπως έλεγε. Παράτησε το λύκειο, αργότερα και το Stanford University, και αυτοεκπαιδεύτηκε διαβάζοντας χιλιάδες βιβλία -κυρίως φιλοσοφίας.
Στα 14 του δημιούργησε το σύστημα RSS, για την παρακολούθηση ενημερωτικών ιστοσελίδων και μπλογκ. Στα 18 του ίδρυσε το Reddit, μια πλατφόρμα κοινοποίησης ειδήσεων, που πούλησε στον εκδοτικό κολοσσό Conde Nast.

Αντίθετα με τα πολυδιαφημισμένα παιδιά-θαύματα που επινόησαν διάφορα κοσμοϊστορικά στα γκαράζ των σπιτιών τους (αλήθεια, δεν έχουν υπνοδωμάτια οι αμερικανοί έφηβοι;), δεν θέλησε να ενσωματωθεί και να πλουτίσει.

"Η πληροφορία είναι εξουσία. Όμως, όπως συμβαίνει συνήθως, υπάρχουν αυτοί που θέλουν να την κρατήσουν για τον εαυτό τους", έγραφε στα 22 του χρόνια.
Ίδρυσε τη ΜΚΟ Demand Progress, η οποία μπλόκαρε το νομοσχέδιο SOPA, που θα απαγόρευε την πρόσβαση σε ιστοσελίδες διακίνησης έργων πνευματικής ιδιοκτησίας.
Ο Σουάρτς διέθεσε ελεύθερα 19.000.000 σελίδες νομικών εγγράφων της βάσης δεδομένων PACER, που δίνονταν με χρέωση ενώ έπρεπε να είναι δωρεάν για τους πολίτες. 

 

Όπως έγραφε στο Μανιφέστο Αντάρτικου Ανοικτής Πρόσβασης, από το 2008 κιόλας:

«Ολόκληρη η παγκόσμια επιστημονική και πολιτιστική κληρονομιά, η οποία δημοσιεύθηκε στη διάρκεια των αιώνων σε βιβλία και περιοδικά, ολοένα ψηφιοποιείται και κλειδώνεται από μια χούφτα ιδιωτικές εταιρείες… η κοινή χρήση δεν είναι ανήθικη – είναι μια ηθική επιταγή… Οι μεγάλες εταιρίες, φυσικά, είναι τυφλωμένες από την απληστία. Οι νόμοι, βάσει των οποίων λειτουργούν, το απαιτούν – οι μέτοχοί τους θα εξεγερθούν με οτιδήποτε λιγότερο. Και οι πολιτικοί έχουν εξαγοραστεί, περνώντας νόμους που τους δίνουν την αποκλειστική εξουσία να αποφασίζουν ποιος μπορεί να κάνει αντίγραφα… Δεν είναι δικαιοσύνη το να ακολουθείς άδικους νόμους. Ήρθε η ώρα να φέρουμε στο φως και, με την μεγάλη παράδοση της πολιτικής ανυπακοής, δηλώνουμε την αντίθεσή μας σε αυτή την ιδιωτική κλοπή του δημοσίου πολιτισμού… Πρέπει να αγωνιστούμε σε αντάρτικο για την ανοιχτή πρόσβαση. Με αρκετούς από εσάς, σε όλο τον κόσμο, δεν θα στείλουμε μόνο ένα ισχυρό μήνυμα αντίθεσης στην ιδιωτικοποίηση της γνώσης – θα το κάνουμε παρελθόν. Θα έρθετε μαζί μας;»

Το 2011 συλλαμβάνεται, κατηγορούμενος ότι χρησιμοποίησε το δίκτυο του ΜΙΤ (στο οποίο δικαιούνταν πρόσβαση), για να κλέψει 4.000.000 κείμενα και βιβλία από το ψηφιακό αρχείο JSTOR. Αργότερα, το JSTOR απέσυρε τις κατηγορίες, αλλά το ΜΙΤ όχι.
Η νομοθεσία για την πνευματική και όποιαν άλλη ιδιοκτησία είναι πολύ αυστηρή στις ΗΠΑ. Η δίκη θα γινόταν αυτές τις μέρες. Ο Σουάρτς αντιμετώπιζε εξοντωτικές ποινές έως 35 ετών και πρόστιμο ενός εκατομμυρίου δολαρίων! Η κατάθλιψη είχε γίνει μόνιμη σύντροφός του. Τελικά. δεν άντεξε και πριν από 2 μήνες απαγχονίστηκε στο διαμέρισμά του.
Ο Λάρι Λέσιγκ, γνωστός καθηγητής της νομικής σχολής του Χάρβαρντ, ειδικός σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων και στενός του φίλος, δήλωσε:
«Ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι αρχιτέκτονες της οικονομικής κρίσης δειπνούν τακτικά στο Λευκό Οίκο… Ο Σβαρτζ δολοφονήθηκε από ένα σύστημα ‘’δικαιοσύνης’’ που προστατεύει απόλυτα τους πιο μεγάλους εγκληματίες, οι οποίοι είναι είτε μέλη είτε απλά χρήσιμοι στις δυνατότερες φατρίες του έθνους, ενώ τιμωρεί με απαράμιλλη σκληρότητα, ανηλεώς όσους δεν έχουν ιδιαίτερη ισχύ και, πάνω απ’ όλα, όσους αμφισβητούν την εξουσία.»

Και ο Γιώργος Αλλαμανής συμπληρώνει: "Διαβάστε το «Μανιφέστο για το Αντάρτικο της Ανοικτής Πρόσβασης» που έγραψε ο Σουόρτς το 2008 (http://cryptome.org/2013/01/swartz-open-access.htm). Κι ανάψτε νοερώς ένα κεράκι – η ψηφιακή εποχή απέκτησε τον πρώτο της άγιο.


Πηγές:
Θωμάς Σουνάπογλου, "Νεκρός ο αντάρτης της ανοικτής πρόσβασης" (Εφημ. Πριν/20.1.13) 
Ματθαίος Τσιμιτάκης, "Το κοπιράιτ τού πέρασε τη θηλιά" (Εφημ.των Συντακτών 19/1/13)
Γιώργος Ι. Αλλαμανής, "26χρονος Προμηθέας; Τσακίστε τον!" (Ποντίκι art/24.1.13)
Θανάσης Τρομπούκης, "Έχασε τη μάχη με τον εαυτό του" (εφημ. 6μέρες/14.1.13)