Υπογραφές και αντιγραφές

Το αγαπημένο μας Διαδίκτυο πέρασε την παιδική του ηλικία με παιχνίδια, χάκερ που κατέστρεφαν ιστοσελίδες για πλάκα ή έσπερναν ιούς, και με κατηγορίες ότι "φιλοξενούσε" παιδεραστές και τρομοκράτες. Ταυτόχρονα, όμως, αγαπήθηκε από εταιρείες, χρηματιστές και πανεπιστήμια, γέννησε την Wikipedia (που μόλις συμπλήρωσε τα 10 της χρόνια) και έγινε εργαλείο για την ψηφιοποίηση του πνευματικού πλούτου βιβλιοθηκών και αρχείων, τον οποίο παλαιότερα μπορούσαμε να χαρούμε μόνο εάν πηγαίναμε επί τόπου. 

Η εφηβική του ηλικία ανέδειξε το Skype, που κατήργησε τα σύνορα και τις αποστάσεις. Σκεφτείτε μονάχα ότι πριν από μισό αιώνα οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το ταχυδρομείο και έως τις αρχές του 21ου αιώνα μόνο το τηλέφωνο και θα καταλάβετε τι επανάσταση έφερε αυτή η -δωρεάν- εφεύρεση!

Το Facebook χρησίμευε αρχικά για να βρίσκεις παλιούς συμμαθητές ή να διατυμπανίζεις πόσο ωραία περνάς τις νύχτες σου. Η πρώτη κρυάδα ήρθε όταν αποκαλύφθηκε πως οι εργοδότες απέκτησαν πρόσβαση στους "λογαριασμούς" των υφισταμένων τους και παρακολουθούσαν τη ζωή τους. Πρόσφατα, βέβαια, μάθαμε ότι πρόσβαση δόθηκε και σε διαφημιστικές εταιρείες -αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Όπως όλα στην καταναλωτική εποχή μας, έτσι και η νέα μόδα του Twitter γοήτευσε αμέσως τους μπουχτισμένους πιτσιρικάδες, ως χώρος ανάρτησης αυτάρεσκων σχολίων μόλις 140 χαρακτήρων, που διαβάζονταν σε πραγματικό χρόνο. Μόνο που αυτή ακριβώς η ιδιότητά του σήμανε και το τέλος της εφηβείας του Διαδικτύου.

Διότι πλέον ό,τι συμβαίνει οπουδήποτε στον πλανήτη, κοινοποιείται αμέσως. Σε συνδυασμό με τις φωτογραφίες και τα βίντεο που μπορεί να τραβήξει ένα κινητό τηλέφωνο, τίποτε πια δεν μπορεί να μείνει κρυπτόν υπό το... Διαδίκτυο. Σας θυμίζω την ταχύτητα με την οποία έγινε γνωστή η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου την 6η Δεκεμβρίου του 2008, αλλά και την απήχηση που είχαν οι φωτογραφίες με τους "κουκουλοφόρους" της Αστυνομίας και το βιντεάκι με τον άγριο ξυλοδαρμό του διαδηλωτή τις προάλλες. 

Το περασμένο Δεκέμβριο, Τυνήσιοι αστυνομικοί διέλυσαν τον πάγκο ενός πωλητή φρούτων, ο οποίος δεν διέθετε άδεια, αλλά μόνο πτυχίο και ανεργία. Ο νεαρός αυτοπυρπολήθηκε, και η φωτιά του απλώθηκε σε όλη την Τυνησία. Χιλιάδες νέοι που βρίσκονταν στην ίδια κατάσταση ξεχύθηκαν στους δρόμους, ανατρέποντας τον δικτάτορα. Το Διαδίκτυο βοήθησε στην εξάπλωση της είδησης, αλλά και της εξέγερσης, στις υπόλοιπες αραβικές χώρες.  Οι νέοι άνθρωποι ανακάλυψαν τη δύναμή τους και παρέσυραν και τους μεγαλύτερους.

Οι νύχτες της Πλατείας Ταχρίρ έγιναν πιο διάσημες από εκείνες της Σεχραζάτ. Και επειδή η Μεσόγειος ήταν ανέκαθεν μια μεγάλη λίμνη, η εξέγερση πέρασε φιλτραρισμένη τα Στενά του Γιβραλτάρ,  άραξε για λίγο στην Πύλη του Ήλιου (Puerta del Sol) της Μαδρίτης και συνέχισε το ταξίδι της, για να ξυπνήσει και εμάς από το λήθαργο. 

Μια άλλη πλευρά του Διαδικτύου είναι η συλλογή υπογραφών. Για αποτροπή εκτελέσεων, για πιέσεις σε αυταρχικά καθεστώτα, για δημοψηφίσματα ή και για προτροπές σε συναίνεση, όπως το κειμενάκι των 32 πνευματικών ανθρώπων πρόσφατα. Τα ονόματα ποιητών, συγγραφέων, μουσικών και πανεπιστημιακών που το κοσμούσαν ξένισε πολλούς. Περίεργο μου φαίνεται, διότι οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν δώσει δείγματα (και δήγματα) γραφής εδώ και καιρό.

Η δημοσίευση επιστημονικών εργασιών, εκτός από γνώση, άνοιξε την όρεξη κάποιων για αντιγραφή. Το φαινόμενο της λογοκλοπής έχει λάβει σοβαρές διαστάσεις, και τα πανεπιστήμια εξετάζουν πολύ προσεκτικά τις υποψηφιότητες. Στην... υπεράνω πάσης υποψίας Γερμανία, όμως, ομάδες μορφωμένων ανθρώπων έχουν αναλάβει εθελοντικά την αποκαθήλωση πολιτικών προσώπων, περνώντας από κόσκινο τις διατριβές τους. Έτσι "έβγαλαν από τη μέση" τον φερόμενο ως διάδοχο της Μέρκελ υπουργό Άμυνας Karl Theodor Zu Guttenberg και την ευρωβουλευτή των Φιλελευθέρων Sylvana Koch Mehrin. Τώρα ξεσκονίζουν τη διατριβή του "δικού" μας Γιώργου Χατζημαρκάκη, ευρωβουλευτή των Φιλελευθέρων, εικάζοντας ότι έχει λογοκλέψει το 21%! Κατόπιν, θα περιποιηθούν και τα στελέχη των υπόλοιπων κομμάτων, θέλοντας να αποδείξουν ότι αρκετοί πολιτικοί χρησιμοποιούν πνευματική εργασία άλλων, για να ανελιχθούν στην εξουσία. (Κόσμος του Επενδυτή, περιοδικό Strategist)

Οι αποκαλύψεις αυτές έρχονται λίγο καιρό μετά το σκάνδαλο περί εξαγοράς από τον Καντάφι του μεταπτυχιακού τίτλου του γιου του, και γκρεμίζουν το μύθο των "καλών" πανεπιστημίων. 

Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον του Διαδικτύου, πλέον!