Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2009

Άραγε, εμείς νικήσαμε;


1949, Γράμμος. Δυο αδέλφια συναντιούνται κρυφά. Ο ένας, ο Ανέστης, είναι 17 χρονών και έχει στρατολογηθεί για να δείχνει τα μονοπάτια στον Εθνικό Στρατό. Ο άλλος, ο Βλάσης, είναι 14 και νιώθει περήφανος επειδή οι αντάρτες τού έχουν δώσει πολυβόλο! Πιστεύει ακράδαντα όσα του λένε για τη σοβιετική βοήθεια που είναι καθ΄οδόν.

"Σκότωσες άνθρωπο;" ρωτάει ο Ανέστης. "Ναι, δυο εχθρούς", απαντάει ο μικρός, ξεχνώντας ότι κι ο αδελφός του είναι "με τους άλλους".

Η αντάρτισσα Γιαννούλα (πολύ καλή η Βικτώρια Χαραλαμπίδου) είναι ατρόμητη στις μάχες, αλλά τις νύχτες βλέπει το αδικοσκοτωμένο της βρέφος. Θα εκδικηθεί, σφάζοντας τον φονιά του, για να χάσει λίγο αργότερα και τη δική της ζωή. 

Η φύση γύρω τους φοράει τα πιο εκτυφλωτικά φθινοπωρινά της χρώματα, κανείς όμως δεν τα βλέπει.  

"Δεν είναι πόλεμος αυτός που μας βρήκε, ταξίαρχέ μου, ντροπή είναι!" λέει ο φτωχός αγρότης που ήρθε να πάρει τη σορό του μοναδικού του εγγονού. Η σκηνή θυμίζει την Ιλιάδα, όταν ο Πρίαμος φτάνει ικέτης στον Αχιλλέα για να ζητήσει τον νεκρό Έκτορα. Ο Θανάσης Βέγγος δίνει όλη του την ψυχή σε ένα βλέμμα!

Μια νύχτα με χιονοθύελλα, τρεις στρατιώτες θα φιλοξενήσουν στη σκηνή τους μια ομάδα ανταρτών. Το πρωί θα γίνουν και πάλι εχθροί! 

Οι Αμερικανοί εμποδίζουν τους στρατιωτικούς να συνθηκολογήσουν με τον Δημοκρατικό Στρατό: είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να δοκιμάσουν για πρώτη φορά την αποτελεσματικότητα των ναπάλμ. 

"Μείναμε μόνοι. Η Σοβιετική Ένωση δεν μπαίνει στη φωτιά", διαπιστώνει ο καπετάν Ντούλας. "Όταν όλα τελειώσουν, σε ποια ζωή θα επιστρέψουμε;" αναρωτιέται ο "συναγωνιστής δικηγόρος". Η μικρή αντάρτισσα, όμως, δεν έχει τέτοιες αμφιβολίες: ανάμεσα σε καμένα πτώματα, βλέπει τα πυροτεχνήματα στον ουρανό και ρωτάει με αφέλεια "άραγε, εμείς νικήσαμε;" Ενώ ο λοχαγός θα δώσει την ευκαιρία για έναν έντιμο θάνατο στον αιχμάλωτο αντάρτη.

Η ταινία "Ψυχή βαθιά" δεν είναι ντοκιμαντέρ. Μιλάει για τους ανθρώπους που βρέθηκαν να σημαδεύουν ο ένας τον άλλον. Οι σκηνές μάχης είναι πολύ καλές, οι διάλογοι αμερικανών και ελλήνων στρατιωτικών στηρίζονται σε επίσημα έγγραφα και ο Παντελής Βούλγαρης σκαλίζει τις πληγές που εξήντα χρόνια καλύπτονταν επιμελώς, για να μας θυμίσει πως ένας εμφύλιος κατέστρεφε πάντα την Ελλάδα:

οι Πελοποννησιακοί Πόλεμοι την υποδούλωσαν στους Ρωμαίους, οι δύο εμφύλιοι διέλυσαν την Επανάσταση του '21 και ο εμφύλιος του 1946-49 μετέφερε για πολλά χρόνια το κέντρο αποφάσεων στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Κάποιοι λένε πως ακόμα εκεί είναι...

9 σχόλια:

busy bee είπε...

Την καλησπέρα μου!
..."Κάποιοι λένε πως ακόμα εκεί είναι..."
Τι άλλο μπορεί κανείς να προσθέσει...
Ωρα καλή.

Λωτοφάγος είπε...

@ Μακάρι να γυριστούν κι άλλες ταινίες για τον Εμφύλιο. Κάποτε θα πρέπει να συζητηθεί επιτέλους αυτή η τραγωδία που μας στοιχειώνει ακόμα!
Καλή σου νύχτα, φίλε μου.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Κάποτε να πάψουμε να βγάζουμε τα μάτια μας με τα χέρια μας.
Καλή η ταινία, "Βαθιά ανθρώπινη"
Καλημέρα.

vasikos metoxos είπε...

Ψυχή βαριά φίλε. Πολύ βαριά...

Λωτοφάγος είπε...

@ Φίλος που ήταν μαζί μας, βρήκε τον Βούλγαρη "ρηχό", Σπίθα.
Έμαθα ότι το ΚΚΕ μοίραζε φέιγ βολάν εναντίον της ταινίας έξω από τους κινηματογράφους!
Τελικά, αυτή η ταινία εγείρει πάθη! Καθόλου κακό...
Πάντως, κάποτε πρέπει να ξεχωρίσουμε τους κινηματογραφιστές από τους ιστορικούς.

Λωτοφάγος είπε...

@ Κι ασήκωτη, Βασικέ μου!
Και δεν προβλέπεται λύτρωση...
Αντιθέτως, ακόμα δεν είδαμε τα χειρότερα. Έχουν ροδοζάχαρη πάνω και δεν φαίνονται.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

O καλλιτέχνης, μίλησε, λωτοφάγε..
Και με το έργο του, αλλά εξήγησε και τις προθέσεις του.

Ο καθένας βλέπει και κρίνει, αλλά αντί για φέιγ - βολάν, ας σηνοθετήσουν μια ταινία και να την βγάλουν στις οθόνες.

Παλιά είχαν ξεσηκώσει το κόσμο με την ταινία του Βάιντα "Δαντών"..

Να επανεκδόσουμε το πως "δενόταν το ατσάλι";

Θα πρότεινα το 'Αμπουλάνζε", για όποιον θέλει ιστορία και κινηματογράφο.

Λωτοφάγος είπε...

@ Σωστά, Σπίθα. Καλή σου νύχτα. :)

Επί Λέξει είπε...

ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΚΕ:
ΘΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΑ, ΝΑ ΑΦΗΣΟΥΝ ΛΙΓΟ ΤΙΣ ΖΕΣΤΕΣ ΤΟΥΣ ΚΑΡΕΚΛΙΤΣΕΣ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΣΣΟ, ΝΑ ΒΓΟΥΝ ΓΥΜΝΟΙ ΔΙΨΑΣΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΜΗΝΑ ΜΟΝΟ... ΚΙ ΑΝ ΤΟΥΣ ΣΦΑΞΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΑΣ ΤΟΥ ΣΤΕΙΛΟΥΝ ΛΟΥΛΟΥΔΑΚΙΑ, ΑΦΟΥ ΑΥΤΟΙ ΗΤΑΝ ΑΓΓΕΛΟΥΔΙΑ.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΕΙΜΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΗ ΩΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΠΟ ΚΟΥΝΙΑΣ ΓΙΑ ΑΥΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΗΘΕΝ ΝΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟΚΥΡΗΣΣΟΥΝ ΤΩΡΑ (ΤΙΣ ΑΓΡΙΟΤΗΤΕΣ).
ΚΙ ΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟ ΠΕΤΣΙ ΤΟΥΣ ΣΗΚΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΑΝ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΗ ΚΑΙ ΣΚΗΝΕΣ ΣΑΝ ΑΥΤΗ ΠΟΥ Η ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΚΟΒΕΙ ΤΑ ΑΡΧΙΔΙΑ ΤΟΥ ΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΩΡΟΥ ΤΗΣ, ΑΣ ΚΑΤΕΒΑΣΟΥΝ ΠΡΩΤΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΤΑ ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ, ΓΙΑΤΙ ΥΠΗΡΞΕ Ο ΠΙΟ ΑΓΡΙΟΣ ΠΑΤΕΡΟΥΛΗΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ