Τετάρτη 12 Μαρτίου 2008

Ήτανε 12 του Μάρτη



Μάρτης στη Θεσσαλονίκη
καλοκαίρι στο Ντεπώ
τα τραγούδια σου θυμάμαι,
τα τραγούδια που αγαπώ…

Σαν σήμερα, πριν από 3 χρόνια, ο γλυκύτατος Σταύρος Κουγιουμτζής έφυγε για εκείνον τον παράδεισο όπου φαντάζομαι ότι πάνε όσοι πρόσφεραν την ψυχή και το υστέρημα της καρδιάς τους για να προχωρήσει λίγο τούτος ο κόσμος! Εκεί όπου συναντιούνται καλλιτέχνες και ποιητές που αγάπησαν τον άνθρωπο και συμμερίστηκαν τα πάθη του, επιστήμονες που μόχθησαν για να τον απαλλάξουν από τους πόνους, αγωνιστές που ονειρεύτηκαν μια πιο δίκαιη κοινωνία.

Ήταν πέντε, ήταν έξι κι έγινε επτά,
το παράπονο με πήρε κι έκλαψα πικρά

Εκεί όπου θα μιλάει ελληνικά με τον Μάνο Λοΐζο, την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και τον Μάνο Χατζιδάκι. Και θα αναπολεί τη Θεσσαλονίκη «του» που χάθηκε μέσα στο νεοπλουτισμό και την ξιπασιά. Θα θυμάται την πρωτοπορία της που δολοφονήθηκε από τη θρησκοληψία, και τη λεβεντιά της που πνίγηκε στους φραπέδες και στα σκυλάδικα!

… και μια σημαία, σ’ένα μπαλκόνι
αλλάζει χρώματα και με σκοτώνει…

Για μένα, που μεγάλωσα με τα τραγούδια του Σταύρου, ο σεμνός καλλιτέχνης ήταν κομμάτι του μύθου της πόλης του! Όταν πήγα για πρώτη φορά στα Κάστρα, η δική του μουσική ηχούσε στα δρομάκια, ο δικός του καημός τα στοίχειωνε!

Στα χρόνια της υπομονής
δεν μας θυμήθηκε κανείς

Ήξερε να σωπαίνει μέσα στη βουή και να μιλά μόνο μέσα από τις νότες και τους στίχους του. Σπάνιο χάρισμα! Ήταν ίσως ο τελευταίος που το διέθετε.

Τώρα που θα φύγεις,
πάρε μαζί σου για φυλαχτό
μυρτιά και πικροδάφνη
και της Φραγκογιαννούς τα πάθη…

17 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ωραία η αναφορά σου στον Κουγιουμτζή που ό,τι είχε να πει το έλεγε με τη μουσική του.
Αυτό ήξερε να κάνει, και το έκανε τόσο καλά που αμφιβάλω αν υπάρχει άνθρωπος που μπορεί να πει κάτι άσχημο γι αυτόν.
Το λέω αυτό για να τονίσω τη στάση του Μίκη (που προσωπικά των θεωρώ σαν το σπουδαιότερο μουσικοσυνθέτη της χώρας) ο οποίος όμως θέλοντας να ανακατεύεται με τα πάντα, πολλές φορές καταντά γελοίος συμπορευόμενος με τις πιο σκοταδιστικές απόψεις…
Είδα και το βίντεο που λινκάρεις στο προηγούμενο ποστ , γέλασα πολύ και χάρηκα που δεν είμαστε τελικά μόνοι και πως το ¨ουνα φάτσα…¨ δεν ειπώθηκε τυχαία…
Καλώς ήρθες και πάλι.

Λωτοφάγος είπε...

Ευχαριστώ πολύ, φίλε μου. Καλώς σε βρήκα.
Ακριβώς τον Μίκη είχα στο νου μου όταν έγραφα την τελευταία παράγραφο! Ο Μίκης έπρεπε να σταματήσει να μιλάει από την εποχή που έγινε υπουργός του... Μητσοτάκη. Κατά τα άλλα, "μωραίνει Κύριος όν βούλεται απωλέσαι", δυστυχώς.

Ο άλλος είπε...

Τι έγινε αλήθεια στη Θεσσαλονίκη του Κουγιουμτζή, αναρωτιέμαι πολύ καιρό. Πώς η λεβεντιά παραχώρησε τη θέση της στον αγοραίο εθνικισμό. Πώς οι μπροστάρηδες έκαναν στην άκρη για να περάσουν οι ρέμπελοι και όσοι έχουν θεωρητικοποιήσει την τεμπελιά. Γιατί οι άνθρωποι της αναζήτησης έδωσαν την θέση τους-αν δεν έγιναν οι ίδιοι- στους νεόπλουτους. Ποιός έδωσε το δικαίωμα και πώς στους Ζαχόπουλους να γίνουν οι άνθρωποι του πολιτισμού της πόλης; Ποιοί έστρωσαν το χαλί για να γίνει ο χαβαλές πολιτικός λόγος;
Μετράω Ψωμιάδηδες, Ζουράρηδες, Παπαθεμελήδες και δεν τελειώνουν.
Οικοδομούν καθημερινά την νέα εθνική αντιπαράθεση. Βορράς-Νότος. Θεσσαλονίκη-Αθήνα. Κάνουν τον τοπικισμό υφαλτήριο για την αναάδειξή τους και η Θεσσαλονίκη, αυτή του Κουγιουμτζή, τραγουδάει Καλομοίρα αυτάρεσκα. Τι γίνεται; Στη νομαρχία της πόλης, ένας σαλτιπάγκος, γελωτοποιός, έχει αναγορεύσει τον εαυτό του σε θεσμό. Η νομαρχία έχει πνιγεί σε παρανομίες, οικονομικές ατασθαλίες, λοβιτούρες και δεν μιλάει κανένας. Ούτε δημοσιογράφος ούτες πολιτικός. Τον ακούνε να λέει "εμένα με κρίνει ο λαός" και γελάνε.
Κάτι πρέπει να έγινε , κάποια κρίσιμη στιγμή και η σκέψη άρχισε να αυνανίζεται. Έπαψε λοιπόν να κάνει έρωτα με τη ζωή και να γεννά.Και βγήκαν εκτρώματα. Τι έγινε και πότε;

Locus Publicus είπε...

Φίλε λωτοφάγε καλωσήρθες!
Εχεις δίκιο για τον κ. Κιουγιουμτζή. Ηταν ένας σεμνός άνθρωπος. Θυμάμαι τα τραγούδια του να ηχούν στις γειτονιές. Και δεν ήταν ο μόνος. Η πατρίδα μας ευτύχησε μια εποχή, να μαζέψει μια ομάδα μορφωμένων μουσικών που μαζί με την ευαισθησία τους, ανέβασαν την ελληνική μουσική. Ανατύπωσαν στη μουσική τους τα πραγματικά λαικά αισθήματα, για πρώτη φορά στην ιστορία μας. Χατζιδάκης, Κουγιουμτζής, Σπανός, Ξαρχάκος, Θεοδωράκης. Τώρα τους χάνουμε έναν έναν. Είναι ο χρόνος που μας νικά όλους. Μας απομένουν οι όμορφες αναμνήσεις και η ελπίδα.

mtryfo είπε...

Λωτοφάγε, καλωσόρισες

Διαβάζω και ξαναδιαβάζω το σχόλιο του άλλου και ντρέπομαι για την πόλη μου, πολλές φορές νοιώθω την ανάγκη ν απολογηθώ, αλλά και πάλι τι να πω...

Ο Κουγιουμτζής, ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης και πάνω απ όλα σεμνός άνθρωπος. Σπάνιο είδος...

Λωτοφάγος είπε...

Δεν ξέρω, καλέ μου Άλλε. Ίσως ο Βασικός Μέτοχος να μπορούσε να μας δώσει μια απάντηση, αν και δύσκολα ερμηνεύεις ένα γεγονός που βιώνεις άμεσα!
Φοβάμαι ότι οι Θεσσαλονικείς -όπως όλοι μας άλλωστε- δεν έδωσαν τόση σημασία στην αρχή στα καραγκιοζιλίκια του νομάρχη ούτε στις κορώνες του Άνθιμου. Είχε μεσολαβήσει και το σκοπιανό, οπότε η κατάσταση ξέφυγε γρήγορα!
Είναι κρίμα, πάντως, γιατί αυτή η εμμονή με το "κράτος των Αθηνών" δεν τους αφήνει να δουν ότι ο εχθρός είναι εντός των τειχών!

Λωτοφάγος είπε...

Σ'ευχαριστώ, καλέ μου Λόκους. Αυτή η ελπίδα που λες με εγκατέλειψε όταν επέστρεψα. Τώρα συνέρχομαι σιγά σιγά. Αναρωτιέμαι πώς νιώθεις κάθε φορά που έρχεσαι και βλέπεις αυτό το χάλι!
Όσο για τη μουσική, βλέπω κάτι να αλλάζει: τα ξεφτιλοτράγουδα δύσκολα γίνονται χρυσοί και πλατινένιοι δίσκοι, ενώ τα νέα παιδιά ψάχνουν άλλες διεξόδους. Εξάλλου, για να παραφράσω τον Χατζιδάκι, "στη μπλογκόσφαιρα υπάρχουν παιδιά" και μάλιστα καταπληκτικά!

Λωτοφάγος είπε...

Γεια και χαρά σου, mtryfo. Γιατί να απολογηθείς; Η θρησκόληπτη πλευρά της Θεσσαλονίκης είναι τόσο αληθινή όσο και το αδηφάγο "κράτος των Αθηνών". Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς για όλα αυτά. Και πρώτα απ'όλα συζητάμε. Κάτι που δεν κάναμε παλιά. Βγήκαμε από το καβούκι μας και ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν και άλλοι που νοιάζονται και δεν βολεύονται στο στενό καβούκι που μας φόρτωσαν. Ε, τώρα πια δεν θα ξαναμπούμε. Η αρχή έγινε.

Hypocrite lecteur είπε...

Να που κάποιος θυμάται του Σιωπηλούς στα ασήμαντα, αλλά Ποιητές στα σημαντικά. Οι υπόλοιποι καμιά φορά ξεχνάμε, ειδικά όταν δεν γίνονται θυριώδεις συναυλίες προς τιμή τους.

Ευχαριστούμε, Λωτοφάγε!

Βάσσια είπε...

Λωτοφάγε :-)

Καταπληκτικός μουσικός.

Που δεν έχει ξεχαστεί.

Αφιερωμένο ένα από τα πολ΄΄υ αγαπημένα μου τραγούδια.

Στίχοι & Μουσική:
Σταύρος Κουγιουμτζής

Γύρνα τις ώρες που χάθηκαν απόψε
κοίτα που φεύγεις πώς κλαίει το δειλινό

Κάπου νυχτώνει κι ο ήλιος παγώνει
χάνεται ο δρόμος και πού να σταθώ
κάπου βραδιάζει μην κλαις δεν πειράζει
πες πως τελειώνει ο κόσμος εδώ

Αγέρας παίρνει απόψε τη ζωή μου
κλείνω τα μάτια που φεύγεις να μη δω

Κάπου νυχτώνει κι ο ήλιος παγώνει
χάνεται ο δρόμος και πού να σταθώ
κάπου βραδιάζει μην κλαις δεν πειράζει
πες πως τελειώνει ο κόσμος εδώ

Φιλιά

ILIAS είπε...

ΆΝΘΡΩΠΟΙ όπως ο Μάνος Λοίζος ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ο Νίκος Ξυλούρης, ο Παύλος Σιδηρόπουλος, η Μελίνα Μερκούρη, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Νικόλας Άσιμος και άλλοι μα τόσοι άλλοι που δεν μπορώ τώρα να θυμηθώ, δεν νομίζω οτι θα άντεχαν μέσα στο νεο-"ελληνικό" βόρβορο που αντέχουμε εμείς (για πόσο ακόμα άραγε;) να ζήσουν...
Από τη μια ίσως είναι καλύτερα για αυτούς, από την άλλη μας λείπουν οι κραυγές τους που σίγουρα κάτι θα άλλαζαν!
Το επιπλέον δυστύχημα είναι οτι δεν βλέπω πουθενά επάξιους συνεχιστές τους, αλλά και πάλι μπορεί να είμαι τυφλός;

Λωτοφάγος είπε...

Χμ, δεν είναι απόλυτο αυτό, αγαπητέ Υποκριτή Αναγνώστη. Διότι και στη μνήμη του Μάνου Λοΐζου δόθηκαν συναυλίες και ανάψαμε αναπτήρες και κλάψαμε σαν ορφανά παιδιά, αλλά ο Μάνος ζει ακόμα στις καρδιές μας και τα τραγούδια του μας γλυκαίνουν.
Είναι βέβαια κι ο Μίκης που χρόνια τώρα δεν χορταίνει τις τιμές και όλο τριγυρίζει σε κανάλια και σταθμούς κλαψουρίζοντας σαν τη Σοράγια ότι δεν τον παίζουν τα άλλα παιδάκια!
Τι να κάνουμε; Σ'αυτόν τον τόπο φύτρωναν πάντοτε κάθε είδους άνθη!

Λωτοφάγος είπε...

Σ'ευχαριστώ για την αφιέρωση, Βάσια. Κι εγώ αγαπώ πολύ αυτό το τραγούδι. Αν γεννιόμουν τραγουδιστής, θα ήθελα να ήμουν ο Νταλάρας: ευτύχησε να τραγουδήσει τα ωραιότερα τραγούδια του 20ού αιώνα και να ερμηνεύσει τους καλύτερους συνθέτες! Τυχεράκιας!

Λωτοφάγος είπε...

Ελάχιστοι από όσους αναφέρεις πρόλαβαν να γεράσουν, Έκτορα. Είναι τυχαίο, άραγε; Ο Άσιμος δεν άντεξε ούτε την εποχή του και αποχώρησε εθελοντικά! Να προσθέσω και τον Αντώνη Τρίτση, έναν οραματιστή που γεννήθηκε πολύ πρόωρα, σε μια εποχή που κανείς δεν καταλάβαινε τι ήθελε να πει!
Στην περίπτωση αυτή, ελπίζω να είμαστε και οι δυο τυφλοί!

Παράξενος Ελκυστής είπε...

H Θεσσαλονίκη έχει μεταλαχτεί σε αυτό το μόρφωμα που είναι τώρα όπως και όλη η Ελλάδα. Ίσως στη Θεσσαλονίκη να πονάει πιο πολύ αυτή η διαστροφική μετάλλαξη γιατί οι προσδοκίες που γεννάει ο πολιτισμός της, η ιστορία της και οι ανθρώποι της είναι πολύ μεγαλύτερες από άλλες πόλεις.

Τα τραγούδια του Κουγιουμτζή ταυτίστηκαν με την εφηβεία μου (ήταν η εποχή που ο Νταλάρας ήταν στα πάνω του) και τα ακούω με άπειρη τρυφερότητα.

Βάσσια είπε...

Λωτοφάγε, εγώ όχι :-)
Αν και όντως ευτύχησε να τα κάνει αυτά ο Νταλάρας, όπως και η Μοσχολιού σε ένα βαθμό.

Καλησπέρα :-)

Λωτοφάγος είπε...

@ Έτσι είναι, Παράξενε Ελκυστή: πονάς όταν βλέπεις το κατάντημα της πιο αναρχικής (με την καλή έννοια!) πόλης της Ελλάδας, με τα μεγάλα κοινωνικά κινήματα! Της πόλης που κάποτε ήταν αληθινά πολυπολιτισμική και κοσμοπολίτισσα, όταν ακόμα η Αθήνα ήταν χωριό!

@ Όχι, Βάσια; Νομίζω πάντως ότι στη θέση του θα είχα περισσότερο χιούμορ και δεν θα τα έβαζα με τον Πανούση!